දේශීය ඖෂධ ශාක හඳුනා ගෙන භාවිතාවන් ගැන දැනුවත් වෙමු

Tuesday, May 10, 2016

ගලිස් [Galis] (Gardenia crameri)

කොල්ලෑකඩ සහ දකුණු පලාතේ පහඬර යනුවෙන් ද හඳුන්වන ගලිස් මීටර් 4 ක් පමණ උසට පඳුරක් ආකාරයෙන් අතු පැතිරී වැඩෙන, මෙරටට ආවේනික ශාක විශේෂයකි. දිවයිනේ වියළි ප්‍රදේශවල ගල්තලාවන් ආශ්‍රිතව මෙම ශාක සමූහ වශයෙන් දක්නට ලැබේ. සරල පත්‍රවල පත්‍ර තලය අඩියක් දක්වා දිගු වන අතර දිලිසෙනසුලුය. එක් ස්ථනයකින් පත්‍ර තුන බැගින් හට ගන්නා අතර ඒවා වලයක් ලෙස පිහිටයි. මල් සුදු පැහැතිය. පෙති 6-8 පමණ පිහිටයි. කොළ පැහැති ඵලය ගෝලාකාරය. මෙම උද්භිද ගණයටම අයත් අප රටට අාවේනික ගලිස් නමින්ම හඳුන්වන කහ පැහැති මල් පිපෙන තවත් ශාකයක් ඇති  අතර එය Gardenia fosberghii යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා ඇත. ආසියානු රටවල් කීපයක වැවෙන Gardenia latifolia ශාකය ද ගලිස් ලෙස හඳුන්වා ඇති අතර එය දේශීය ශාකයක් බවට තොරතුරු වාර්ථාවී නැත. ගලිස් Rubiaceae කුලයට අයත් ශාකයකි.

වණ, තුවාල, දත් කැක්කුම, කුසගිනි මදිකම, අජීර්ණ, උදර වේදනා, අර්ශස්, වටපණු රෝගය, හෘද දුර්වලත්වය, ප්ලීහා රෝග, චර්ම රෝග, ක්ෂය රෝගය, ඇදුම, ඉක්කා ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී ගලිස් ශාකයේ දළු කොළ සහිත ළපටි කොටස් පොඩිකිරීමේදී සෑදෙන දුම්මල වැනි මැලියම් වර්ගය භාවිතා කරයි. මෙම ශාකය කොල්ලෑකඩ නමින් හඳුන්වා ඇත්තේ ද කොළ වලින් ලාකඩ ලබාගත හැකි යන අරුතිනි. ඉදුණු ගෙඩියෙහි කටුව ඉවත්කර පළතුරක් ලෙස ආහාරයට ගත හැකිය. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ දේශීය වෛද්‍ය ශබ්ද කෝෂය
විශේෂ ස්තුතිය_ උදය ගුරුසිංහ මහතාට සහ හිනිදුමවිතානගේ සෝමාවතී මහත්මියට
Share:

1 comments:

Shanthi Kumburegedara said...

Thanks for the valuable information .GNow a days this is rare in Srilanka.If any plant lovergrow it is very help to traditional treatment system .
Thanks .

Powered by Blogger.

Followers

Recent Posts

Unordered List

Pages

Theme Support