විළඳවැන්න [Viladawenna] (Leucas biflora)

දේශීය වෛද්‍ය ව්‍යවහාරයේ මෙම ශාකය විළඳවැන්න ලෙස හැඳින්වුවද උද්භිද විද්‍යා මූලාශ්‍රවල Leucas zeylanica ශාකය මෙන්ම මෙයද හඳුන්වා ඇත්තේ ගැටතුඹ නමිනි. ගැටතුඹ සහ මෙය එකම ගණයේ ශාක විශේෂ වුවද විළදවැන්න බිම දිගේ වර්ධනය වන වැලක් වන අතර ගැටතුඹ පොළවෙන් ඉහලට වර්ධනය වන කුඩා පැළෑටියකි. කුඩා හතරැස් කඳක් සහිත විළදවැන්න වැලක් මීටරයක් පමණ දුරකට වර්ධනය වෙයි. සම්මුඛව පිහිටන ඩෙල්ටාකර හැඩයකින් යුක්ත පත්‍රවල දෙපැත්තෙහිම සියුම් බූවක් පිහිටයි. සෙ.මි 3-4 දිගට වර්ධනය වන පත්‍රයක පත්‍ර දාරය කඩතොළු සහිතය. පත්‍ර පිහිටන ගැටය අසලින් අලංකාරවත් සුදු පැහැති මල් හට ගනී. පිපුණු මල් විළද (පොරි) මෙන් දර්ශනව වන හෙයින් විළදවැන්න නාමය යෙදී ඇත. දේශීය වෙදකමට අනන්‍ය ඖෂධීය ශාකයක් වන විළදවැන්න Lamiaceae උද්භිද කුලයට අයත් ය. 

විළඳවැන්න ශාකයේ ප්‍රකට ඖෂධීය භාවිතාව වන්නේ දේශීය වෙදකමේදී ළයවිරේක හෙවත් වමනකර්ම සඳහා යොදා ගැනීමයි. මීට අමතරව විළදවැන්න, පනම් පෙති, කොක් මොට, කරල්හැබ, මොණරකුඩුම්බිය, ඉරමුසු, හාතාවාරිය, ගිතෙල් තේ හැදි එකක් සහ සහිඳ ලුණු එක්කර සාදා ගත් කැඳ මාන්දම රෝගයට ප්‍රතිකාර ලෙස ලබා දෙන බව වෛද්‍යාචාරිණී අමා සේනානි මහත්මියගේ ලිපියක සඳහන්ව ඇත.  

Read More

දේවදාර [Dewadara] (Cedrus deodara)

දේවදාර දේශීය ඖෂධ ශාකයක් නොවුනද ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ ප්‍රකට ඖෂධයක් මෙන්ම ඉන්දියානුවන් පූජනීයත්වයකින් සලකනු ලබන ශාකයකි. ඉන්දීයාවට දේශීය වන දේවදාර "දෙවිවරුන්ගේ ලී" යනුවෙන් අරුත් ගැන්වෙයි. මෙය මල් හට නොගන්නා විවෘත බීජක (Gymnosperms) නම් උද්භිද වර්ගීකරණය යටතේ ඇති Pinaceae කුලයට අයත්, මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 2000 වඩා උස්වූ ඉන්දියාවේ හිමාලය සහ ඒ ආශ්‍රිත ප්‍රදේශයන්හි වැවෙන මීටර් 50 පමණ උස විශාල කේතුධර ශාකකි. ඉදිකටු වන් සිහින් කොළ වලයාකාරව ගොනු වශයෙන් පිහිටයි. මෙම ශාකවල ස්ත්‍රී සහ පුරුෂ බීජාණු අඩංගු ව්‍යුහ කේතු නම් වේ. ස්ත්‍රි කේතුවෙහි හට ගන්නා බීජ මගින් ශාකයේ ව්‍යාප්ති සිදු වේ. දේවදාර ශාක ලංකාවේ නොවැවෙන අතර පට්ටිපොල ඔසු උයනෙහි වගා කරන්නට උත්සහ ගෙන ඇතත් අවශ්‍ය දේශගුණික සාධක නොමැති හෙයින් එය සාර්ථක වී නොමැත. මීට වසර ගණනාවකට පෙර සිටවූ දේවදාර ගස් කීපයක් අදටත් කුඩා පැල ලෙස එහි තිබෙනු දැක ගත හැකිය.  

ඉහත විස්තර කරන ලද දේවදාර ශාකය ඉන්දියාවේ හිමාලය සහ ඒ අවට උස් බිම්වල පමණක් වැව්න ද ලංකාවෙහි දේවදාර නමින් හඳුන්වන ශාක කිහිපයක් හමුවන නිසා ඖෂධ සඳහා භාවිතා කළ යුතු නිවැරදි දේවදාර ශාකය කුමක්ද යන්න පිළිබඳව යම් ව්‍යාකූල බවක් දක්නට ලැබේ. අප රටෙහි නිවෙස් අසල සහ වීදි අලංකරණය සඳහා වවන Annonaceae කුලයට අයත් දේශීය ශාකයක් වන ඕවිල / ඊ පෙත්ත / ඕමාර යන නම්වලින් හඳුන්වන Polyalthia longifolia ශාකයද ඇතැම් විට දේවදාර යනුවෙන් හඳුන්වා ඇතත් එහි ඖෂධීය භාවිතාවක් ගැන තොරතුරු දැන ගන්නට නැත. එමෙන්ම Erythroxylaceae කුලයට අයත් රට කිරිල්ල / ලංකා අගිල් යන නම්වලින් හඳුන්වන Erythroxylum monogynum නම් දේශීය ශාකයටද දේවදාර නම භාවිතා කරන අතර එය සුවඳ දුම් කුඩු වර්ග සෑදීමට භාවිතා කරයි.

මීට අමතරව පැළ අලෙවිකරුවන් විසින් මෑතදී හඳුන්වාදී ඇති විදේශීය විසිතුරු ශාක කීපයක්ද දේවදාර නමින් හැඳින්වීමට පටන් ගෙන ඇත. ඒ අතර Callistemon ගණයට අයත් Bottle brush යනුවෙන් ඉංශ්‍රිසි බසින් හඳුන්වන විදේශීය විසිතුරු ශාක කීපයක්, Melaleuca bracteata නම් කහ පැහැති කුඩා කොළ සහිත ශාකයක් හා Eugenia sprengelii නම් පැළෑටියක් ද වෙයි. දේවදාර යැයි සඳහන් ඖෂධ වට්ටොරුවක් සඳහා ඉන්දියානු දේවදාර ශාකය (Cedrus deodara) හැරුණු විට ඉහත සඳහන් කවර හෝ ශාකයක කොටස් භාවිතා කිරීම සපුරාම වැරදි  බව අවධාරණය කළ යුතුය. 

උණ, පාචනය, අතීසාරය, චර්ම රෝග, ක්ෂත, උදරාබාධ, ඉක්කා, ඇදුම, කැස්ස, හිසරුදා, ආතරයිටීස්, ඉදිමීම්, දැවිල්ල, වණ, ආසාදිත තුවාල, මුත්‍ර ආබාධ, තරබාරු බව, කම්බුල් ගාය ආදී රෝග රැසක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට ප්‍රධාන වශයෙන් ඉන්දියානු දේවදාර ශාකයේ අරටුව සහ තෙල්ද, අමතරව පොත්තද භාවිතා කරයි. ආයුර්වේද වෙදකමෙහි එන ක්වාථ, චූර්ණ, ලේහ, තෛල, අරිෂ්ඨ, ආසව බොහෝමයක ප්‍රධාන ද්‍රව්‍යක් ලෙස දේවදාර ඇතුලත්ව ඇත. ඇදුම සහ ඉක්කා සඳහා දේවදාර කසාය යොදයි. එකීය ඖෂධයක් ලෙස ක්ෂත හා චර්ම රෝගයන්හි යෙදේ. දේවදාර කැබැල්ලක් ඇල් ජලයෙන් උරච්චි කර අලේප කිරීමෙන් හිසෙහි වේදනාවන් සමනය වේ. උදෑසන කාලයේ දේවදාර ගසක් යට වාඩිවී සිටීමෙන් ස්වසන රෝගවලින් සුවය ලැබීමට හැකි බව ඉන්දියාවේ හිමාචල් ප්‍රාන්ත වාසීන් විශ්වාස කරයි. දේවදාර ලීය සුගන්ඳ කුඩු වර්ග නිපදවීමටත්, දිලීර සඳහා හොඳින් ඔරොත්තු දෙන දැවයක් ලෙසත් ප්‍රකටය. ලීයෙන් ලබා ගන්නා රෙසින පොලිෂ් වර්ග, සබන්, සුවඳ විලවුන්, විෂබීජ නාශක ආදිය නිපදවීමටත් දැව ආරක්ෂකයක් ලෙසත් භාවිතා කරයි. 

මූලාශ්‍ර_ ආයුර්වේද ඖෂධ සංග්‍රහය සහ අන්තර්ජාලයෙන් 

සේයාරූ_ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

පනම් පෙති [Panam Peti] (Pyrrosia heterophylla)

පැරණි දේශීය ව්‍යවහාරික මුදල්වල පනමේ කාසිය මෙම ශාකයේ කොළවල ප්‍රමාණයට සමානව තිබූ හෙයින් පනම් පෙති සහ කාසි පෙති යනුවෙන් හැඳින්වූ මෙය වැලක් ආකාරයට වර්ධනය වන දේශීය මීවන විශේෂයකි. බොහෝ විට කුඩා ගස් සහ පඳුරු මත අපි ශාකයක් ලෙස වර්ධනය වන මෙහි පත්‍ර මාංසල ස්වභාවයක් ගනී. පර්නාංග විශේෂයක් හෙයින් මල් හට නොගන්නා අතර කඳෙන් පැන නගින සොරස නම් තරමක් දිගැටි ව්‍යුහයක පිහිටන බීජණුධානී තුල ඇති බීජාණු විසිරී යෑමෙන් ශාකයේ ව්‍යාප්තිය සිදු වේ. මෙම සොරස කිඹුලකුගෙ හැඩයක් ගන්නා නිසා පනම් පෙති ශාකය කිඹුල්වැන්න යනුවෙන්ද හඳුන්වයි. කිඹුල්වැන්න යන ව්‍යවහාරය පනම් පෙති යන හැඳින්වීමට වඩා පැරණි බවයි විද්වත් මතය. Persicaria ගණයට අයත් කිඹුල්වැන්න යනුවෙන් හඳුන්වන ඖෂධ පිණිස භාවිතා කරන දේශීය ශාක දෙකක් ද ඇති අතර දක්ෂ වෙදැදුරෙකුට යම් රෝගයකට අදාලව යෙදිය යුත්තේ කුමන ශාකය දැයි තීර්ණය කිරීම අපහසු කාර්යයක් නොවේ. පනම් පෙති Polypodiaceae කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි. 

අතීසාරය, පාචනය, මාන්දම, ගුද භ්‍රංසය, අක්ෂි රෝග, කැඩුම් බිඳුම් ඇතුළු අස්ථි ආබාධ, දැවුම් පිලිස්සුම්, අධික පිපාසය, වණ, තුවාල, ළදරු රෝග, විෂ ශරීරගත වීම ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට පනම් පෙති ශාකයේ මංසල පත්‍ර යොදා ගනී. පනම් පෙති තුන් දොස් සමනය කරන ගුණ සහිතයි.

දැවුම් පිලිස්සුම් වෙදකමේදී භාවිතා වන තෙල් වර්ග සිඳීමේදී පනම් පෙති එකතු කරයි. අතීසාර රෝගවලදී ඇති වන අධික පිපාසයට පනම් පෙති තම්බාගත් ජලය බීමට දීම යෝග්‍යය. මාන්දම රෝගයේදී පනම් පෙති සහ අමු ඉඟුරු යොදා සෑදූ කැඳ ගිතෙල් දමා බීමට දෙයි. එයටම පනම් පෙති, කොක් මොට, කරල්හැබ, මොණරකුඩුම්බිය, විළදවැන්න, ඉරමුසු, හාතාවාරිය, ගිතෙල් තේ හැදි එකක් සහ සහිඳ ලුණු එක්කර කැඳක් සාදා ගත යුතු ය. මෙම කැඳට පොල්කිරි සහ ලුණු දැමීම නුසුදුසු බව සඳහන් කර ඇත. තිමිර නම් අක්ෂි රෝගයට පනම් පෙති ව්‍යංජනය ගිතෙල් දමා කෑමට දෙයි. කුඩා දරුවන්ගේ උදරාබාධ වලදී අරළු-පනම් පෙති කෂාය ගුණදායක ය. වණවල කොස්ස ඇදෙන්නට පනම් පෙති, හීරැස්ස, නවහන්දි, කැකුළුහාල්, අමුකහ, පොල්කිරෙන් තම්බා අඹරා ගෑ යුතුය. කැඩුම් බිඳුම්වලදී පනම් පෙති, පෝටා වැල්, මොණරකුඩම්බිය, හාතාවාරිය අල, බැලතණ, අමුකහ, ලුණු දමා කොටා මලවා බැඳීම තිස් පැයේ හන්දි බෙහෙත නම් වේ. කුසපිළිකා, සන්නි ආදී රෝග සඳහා යොදන ජංසිංහ කායම නම් ඖෂධය, වාත විදුරංග තෛලය, සහ හෙනරාජ තෛලය ආදියේ පනම් පෙති අඩංගුය.

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන්

සේයාරූ_ වෛද්‍ය Wathsala Wijesinghe වනස්පති ෆෙස්බුක් සමූහයේ පලකර තිබුනකි

Read More

මයිල [Maila] (Bauhinia racemosa)

ශ්‍රි ලංකාවේ වියළි කලාපයේ සුලබව දක්නට ලැබෙන මයිල මීටර් 7 ක් පමණ උසට වැවෙන කුඩා දේශීය ශාකයකි. නොමේරූ කඳ මඳ බූවක් සහිත වේ. පත්‍රය කෙළවරින් ඛන්ඩිකා දෙකකට බෙදී පවතින අතර ඛන්ඩිකා අග්‍රස්ථයෙන් වටකුරු ය. පත්‍ර පාදය තරමක් හෘදයාකාර වේ. ශඛාවන්ගේ අග්‍රස්ථයෙන් ඒකාක්ෂ පුෂ්ප මංජරියක් හට ගනී. කහ පැහැයට හුරු සුදු පැහැති මල් දිගින් සෙ.මි 1.5-2 පමණ වේ. මල් රාශියක් එකවර හට ගන්නා නිසා මල් පිපෙන කාලයේදී ගස් ඉතා අලංකාරවත්ව දිස්වේ. ඵලය සෙ.මි. 12-25 අතර දිගින් යුත් නොපැලෙන කරලකි. ආයත හැඩයක් ගන්නා කළු පැහැති බීජ මි.මි 7-8 පමණ දිගය. කිරි රසින් යුත්ත ළපටි මයිල ඇට ළමුන් කෑමට ප්‍රිය කරයි. මයිල කොළ අලින්ගේ ප්‍රියතම ආහාරයක් ලෙස සැලකේ. උද්‍යාන අලංකරණයට සහ ගෘහ අලංකරණයට යොදා ගත හැකි සෙවණ සහිත ශාකයක් වන මයිල Fabaceae කුලයට අයත් ය. 

මයිල හැරුණුවිට මෙම Bauhinia උද්භිද ගණයට අයත් කහ පැහැති මල් හට ගන්නා තවත් එක් දේශීයක් ශාකයක් හමුවන අතර එය කහ පෙතන් නම් වේ. එමෙන්ම මෙම ගණයට අයත් වර්ණ කීපයකින් මල් හට ගන්නා කොබෝලීල නම් ශාක කීපයක්ද මෙරට දක්නට ලැබෙන අතර  ඖෂධ පිණිස ද භාවිතා කරන එම ශාක මෙරටට හඳුන්වා දෙන ලද විශේෂ වේ. කොබෝලීල ශාකවල ඖෂධීය භාවිතාවන් ගැන ලිපියක් මෙහි පලකර ඇත. 

රත්පිත්, සිහි මුර්ජා වීම, මැලේරියාව නිසා ඇතිවන හිසෙහි වේදනා, අතීසාරය, පාචනය, අභ්‍යන්තර ලේ ගැලීම්, ගබ්සාවීම්, ගර්භස්‍රාව, ලේ පිටවන අර්ශස්, උගුරේ ආබාධ ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා මයිල ශාකයේ මල්, කොළ, පොතු, මැලියම් ආදිය භාවිතා කරයි. අරිෂ්ට ආසව ආදී ඖෂධ නිශ්පාදනයේදී පැසවීමේ ක්‍රියාවලිය උත්තේජනය කිරීම සඳහා මලිත මල් භාවිතා කරන ආකාරයෙන් මයිල මල්ද භාවිතා කල හැකි වුවත් ඒ සඳහා මලිත මල් වඩත් සුදුසු බව දක්වා ඇත. එහෙත් මයිල මල් ද අරිෂ්ට ආසව නරක් නොවී කල් තබා ගැනීමට අවශ්‍ය මද්‍යසාර නිපදවන බව සඳහන්. 

මැලේරියා උණ වැලඳීම නිසා හට ගත් හිසෙහි වේදනාවට මයිල කොළ තැම්බූ කෂාය බොන්නට දෙයි. අතීසාරය, පාචනය, අභ්‍යන්තර ලේ ගැලීම්, ගබ්සාවීම්, රක්ත අර්ශස් ආදියට වියළි මල් සහ කඳෙහි පොතු කෂාය ගුණය. මයිල කොළ සහ කාමරංගා පොතු පොට්ටනි බැඳ තැවීමෙන් උගුරේ ආබාධ සුව වෙයි. ප්‍රමේහයේදී මයිල මල් සහ පොතු තම්බා බොන්නට දෙයි. රත්පිතට මයිල මල් තැම්බූ වතුර පානය ගුණදායකය. මයිල මල් කෂාය කරාබු නැටි චූර්ණය සමඟ දීමෙන් අතීසාරයේදී ඇති වන වේදනාවන් පහව යයි. 

මූලාශ්‍ර _ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ වෙනත් 

Read More

අනිත්ත [Anitta] (Rhinacanthus nasutus)

Rhinacanthus නම් උද්භිද ගණයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂ 3ක් අප රටින් හමුවන අතර එයින් විශේෂ දෙකක් මෙරටට ආවේනික වේ. අවේනික විශේෂ දෙනෙක් Rhinacanthus polonnaruwensis නම් ශාකය හීං අනිත්ත ලෙස හඳුන්වා ඇත. එය විශේෂ තුන අතරින් පත්‍රවල පළල අඩුම ශාකයයි. Rhinacanthus flavovirens නම් අනෙත් විශේෂය හඳුන්වන සිංහල නමක් ගැන සඳහන් නොවේ. මෙම ලිපියෙන් විස්තර කරනුයේ අනිත්ත නමින් හඳුන්වන Rhinacanthus nasutus නම් දේශීය ශාකයේ ඖෂධීය භාවිතාවන් ගැනය. 

නයි විෂ නසන හෙයින් නාගමුල්ලී යනුවෙන්ද හඳුන්වන අනිත්ත මීටර් 1.25 දක්වා උසට වැඩෙන කුඩා බහුවාර්ෂික පැළෑටියකි. තරංගී දාරයක් සහිත සරල පත්‍ර රේඛීය - ලංසාකාර ය. සම්මුඛව පිහිටන පත්‍රවල දෙපසෙහිම සියුම් බූවක් දක්නට ලැබේ. සරල පුෂ්ප මංජරි කක්ෂීයව සහ අග්‍රස්ථීයව පිහිටයි. ද්වීලිංගික සුදු පැහැති මල් අලංකාරවත්ය. ඵලය සෙ.මි 2 පමණ දිග ස්ඵෝටිකාවකි. ලංකාවේ පහතරට වියළි කලාපීය වනාන්තර හා සෙවණ සහිත ජලාශ්‍රිත ප්‍රදේශවල හමු වෙයි. ගෙවත්තේ අලංකාරය සඳහා ද වවාගත හැකි අනිත්ත පැළෑටිය Acanthaceae කුලයට අයත් ය. 

පණුකැවිලි, පණුලප, දද, හොරි, කඩුවේගන්, පොතුකබර හෙවත් කිටීහ රෝගය, ඉකිලි කැසීම, ගජ චර්ම, සර්ප විෂ ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී අනිත්ත ශාකයේ කොළ, මුල් සහ සම්පූර්ණ පැළෑටියමත් භාවිතයට ගනී. 

කුෂ්ඨ රෝගවලදී මුල් සහ පත්‍ර ලේපකිරීම සිදුකරයි. එයටම මුල් ක්වාතය දෙයි. අනිත්ත මුල් සහ පත්‍ර අඹරාගත් කල්කය පණු රෝග සඳහා යොදයි. අනිත්ත මුල් සර්ප විෂ නැසීමට උපයෝගී කර ගැනේ. විවිධාකාරවූ චර්ම රෝග සඳහා අනිත්ත කොළ තම්බාගත් වතුරෙන් සේදීම, කොළ අඹරා ආලේප කිරීම හෝ යුෂ ආලේප කිරීම ගුණදායක ය. අමුකහ සමඟ යෙදීමෙන් වඩාත් හොඳ ප්‍රතිඵල අත්කර ගත හැකිය. චර්ම රෝග සඳහා අභ්‍යන්තරව අනිත මුල් කෂාය සහ මුල් සහ පත්‍ර අඹරා සාදාගත් කල්කය කුඩා නෙල්ලි ගෙඩියක ප්‍රමාණයක් උදේ සවස ගත යුතුය. සර්ප විෂට හා පත්තෑ විෂට අනිත්ත කොළ කොටා ලබා ගත් යුෂින් එම මුල් ගලගා දියකර කකාරා ගෑම හෝ අනිත් කොළ කහ, ලුණු දමා මලව බැඳීම සිදු කරයි. අනිත්ත මුල් යෙදූ කිරි කෂාය සේවනය කාමයන් උද්දීපනය කරයි. 

අනිත්ත යුනානි වෛද්‍ය ශස්ත්‍රයේද චර්ම රෝග, උඳුගොව්වන් කෑම පණු කැවිලි ආදියට ප්‍රශස්ත ඔසුවක් සේ දක්වයි. ඉන්දියාවේ වෛද්‍යවරු එය රතිජනන ඖෂධයක් සේත්, මැඩගස්කර් වාසීහු සන්ධිපත් ඉදිමුමට ප්‍රතිකාරයක් ලෙසත් භාවිතා කරන බව සඳහන්. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ශාක ලෝකය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ඖෂධීය ශාක කෘති

සේයාරූ_ අන්තර්ජාලයෙන් 

හීං අනිත්ත (Rhinacanthus polonnaruwensis)

Read More

හීරැස්ස [Heeressa] (Cissus Quadrangularis)

චතුරස්‍ර හෙවත් සිව්රැස් යන අර්ථයෙන් හීරැස්ස යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබන මෙම ශාකයට හීරැස්සපලු යනුවෙන්ද ව්‍යවහාර කරයි. හතරැස් කඳෙහි පැහැදිළි පුරුක් දක්නට ලැබේ. ඒ අනුව චතුරස්‍රාකාර පුරුක් පවතින හෙයින් සිව්රැස් පලුව යැයි නම් වී පසුව හීරැස්සපලු බවට පත්වී ඇතැයි අනුමාන කරයි. හීරැස්ස මාංසල ඝන සිනිදු මතුපිටක් සහිත මීටර් 8 ක්පමණ දිග පතනශීලී කාෂ්ඨීය වැලකි. කොළ පැහැති කඳෙහි ගැටවලින් කුඩා අණ්කාඩාකාර පත්‍ර සහ පහුරු හට ගනී. පත්‍රවලට වඩා වැල (කඳ) ප්‍රකටව දිස් වේ. කක්ෂිය පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා කුඩා මල් සුවඳවත් ය. උපගොලාකාර ඵලයෙහි එක් බීජයක් දරයි. හීරැස්ස Vitaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. 

හීරුස්ස ශාකයේ ප්‍රධාන ඖෂධීය ගුණය භග්න සන්ධානය (අස්ථි සන්ධි කිරීම) යි. එබැවින් කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමෙහි යොදා ගන්නා විශිෂ්ඨ ඖෂධයක් ලෙස සැලකේ. එමෙන්ම කඵ වාතික රෝගය, කර්ණ රෝග, අජීර්ණ, අන්ත්‍ර රෝග, ඉදිමුම්, කුසගිනි මදිකම, අර්ශස්, කෘමි රෝග, නාසාරක්ත හෙවත් නාසයෙන් ලේ ගැලීම, අතීසාර, ඇදුම, වාතරක්ත, ඵීරංග (පරංගි), උපදංශ, රක්තස්‍රාව, පාණ්ඩු, අක්ෂි රෝග, ප්‍රදර, වාතවේදනා ආදී රෝගාබාධ රාශියක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට හීරැස්ස ශාකයේ දළු, ළපටි දඬු, මුල් සහ සම්පූර්ණ ශාකය එකවරමත් භාවිතා කරයි. 

හීරැස්ස එළකිරෙන් තම්බා අඹරා ගිතෙල් මිශ්‍ර කර ඝනට සිටින සේ ආලේප කර ඔතා තැබිම සහ හීනටි හාල් හීරැස්ස යුෂින් පෙඟෙන්නට තබා (දින 1 1/2 ක්) ඒ යුෂින් පාප්ප මෙන් අඹරා ඝනට සිටින සේ ආලේප කර ඔතා තැබීම බිඳුණු අස්ථි සවි වීමට ප්‍රතිකාරයකි. උළුක්කු, අස්ථිභග්න සහ වණ ආදියට හීරැස්ස ස්වරස කකාරාගත් ලේපය ආලේප කරයි. අස්ථිභග්නයට මුල් අඹරා ආලේප කරයි. අජීර්ණ සහ අන්ත්‍රගත රෝගයනට හීරැස්ස චූර්ණය යොදයි. නාසයෙන් ලේ ගැලීමේදී හීරැස්ස යුෂ නස්‍ය කරයි. කණෙන් ස්‍රාව පිටවීමට හීරැස්ස පල්ලෙහි ලා රත් කරගත් තලතෙල් රෙදි කැබැල්ලකින් පෙරා යුෂ බිංදු කීපයක් යොදයි. හීරැස්ස ක්වාතය හෝ පැණිය අර්ශස් රොගයට ගුණය. ඇදුම රෝගයට හීරැස්ස පලු සහ කොළ වියළාගත් චූර්ණය මී පැණි සමඟ දිය යුතුය. අවිධිමත් ආර්ථවය සඳහා හීරැස්ස යුෂ, වෙනිවැල්ගැට චූර්ණය, සූකිරි ගිතෙල් සමඟ යොදයි. හීරැස්ස කොළ සහ ළපටි දඬු යුෂ ශරීර ශක්තිය වර්ධනය කරයි. හීරැස්ස දඬු යුෂ පානය කිරීමෙන් දත්මුල් දියවීම නවතී. හෘද දුර්වලතාවයන්ට සහ පණු රෝගවලට හීරැස්ස අංගු කෂාය ගුණදායකය. හීරැස්ස අඹරා ආලේප කිරීමෙන් මස්පිඩු වේදනාවන් සමනය වේ. හීරැස්ස යුෂ හෝ කෂාය දීමෙන් නරකවූ මාළු කෑම නිසා ඇතිවූ විෂ සමනය වේ. හීරැස්සපලු රත්කර තලතෙලින් අඹරා පෙකනි ප්‍රද්ශයේ ආලේප කිරීමෙන් මුත්‍ර අඩස්සිය සුව වේ. මෙම දළු ව්‍යංජනයක් ලෙස සකසා ආහාරයට ගැනීමෙන් දිරවීවේ අපහසුතාවයක් මග හැරී කුසගිනි වර්ධනය වෙයි. මෙය අර්ශස් සහ කෘමි රෝග සඳහා ද ගුණදාක ය. 

පැරණි ගොවීහු ගොයම් පෑගීමේදී කමත වටා යෙදූ ආරක්ෂක වලල්ලට හීරැස්ස භාවිතා කලහ. එමෙන්ම කොලමඬින විට හීරැස්ස කොළ ගොයම් කොළයේ මැදට දැමීමද පැරණි චාරිත්‍රයකි. ගුප්ත විද්‍යා කටයුතුවලදී හීරැස්ස භාවිතා කරන අතර සූනියම් ශාන්තිකර්මයේදී භාවිත වැල් වළලු අතර හීරැස්ස වැලද එකකි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

සේයාරූ_ ඔසුපැල හඳුනා ගනිමු ෆේස්බුක් සමූහයෙන්  

Read More

ගොඩමානෙල් [Godamanel] (Crinum latifolium)

මෙය බල්බය ලෙස හඳුන්වන භූගත කඳක් සහිත කුඩා දේශීය බහු වාර්ෂික ශාකයකි. බල්බයේ මුලින් හට ගන්නා තරමක් මාංසල වූ රේඛීය පත්‍රයක් සෙ.මි 50 පමණ දිගකට වර්ධනය වේ. සෙ.මි. 50 පමණ හෝ ඊට තරමක් උසකට වර්ධනය වන දඬුවක් සහිත ඡත්‍රීය පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා මල් ඉතා අලංකාරවත් මෙන්ම සුවඳවත් ය. සුදු, රෝස සිට විවිධ වර්ණයන්ගෙන් යුත් මල් හමු වේ. අද වන විට විසිතුරු ශාක ලෙස නවීකරණය කරන ලද ගොඩ මානෙල් ප්‍රභේද රාශියක්ද දැක ගත හැකිය. ඖෂධයක් ලෙස මෙන්ම ගෙවත්තට අලංකාරයක් එක්කර ගැනීම සඳහා ද වැවිය හැකි ගොඩමානෙල් ශාකය Amaryllidaceae කුලයට අයත් ය. 

ඉදිමුම්, අර්බුද, සමේ රෝග, අර්ශස්, අස්ථි සන්ධි ප්‍රදාහය (Osteoarthritis), උණ, ශ්‍රවණ ආබාධ, ආර්තවයේදී ඇතිවන සංකූලතාවයන්, පුරස්ථි ග්‍රන්ථියේ සහ ගර්භාෂයේ රෝග, ආදිය සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී මෙම පැළෑටියේ පත්‍ර සහ (බල්බය) අලය භාවිතා කරයි. ගොඩමානෙල් විෂබීජ නාශක සහ පිලිකා නාශක ගුණ සහිතයි. 

ගොඩ මානෙල් පත්‍ර ස්වරසය කණ් කැක්කුම සහ කණෙක් ස්‍රාව පිටවීමට ගුණය. ඉදිමුම් වේදනා, සන්ධිවාත ආදියේදී මෙම කොළ තැම්බූ හුමාලය ඇල්ලීමද, කොළ අඹරා රත් කර ගෑමද, එඬරු තෙල් ගා මෙම කොළ පොට්ටනියකින් තැවීමද සහනයට හේතු වෙයි. ගොඩ මානෙල් අල අඹරා රත් කර ගෑමෙන් ගුදඅංකුර පීඩාව සංසිඳේ. ගෙඩිවල ගෑ විට ඒවා පිපිරී සැරව ඉවත්ව යයි. කොළ යුෂ යොදා සදාගත් තෙල හොරි, දද, කුෂ්ඨ සුවපත් කරයි. පුරස්ථි ග්‍රන්ථි පිළිකා සඳහා ප්‍රතිපලදායී බව විදේශීය පර්යේෂණවලින් හෙලිවී ඇත. වියළි කොළ පුලුස්සා දුම් ඇල්ලීම මදුරු කරදරයට විසඳුමකි. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

රදලිය [Radaliya] (Connarus monocarpus)

දේශීයව එකම උද්භිද ගණයට අයත් රදලිය නමින් හඳුන්වන ශාක විශේෂ දෙකක් හඳුනාගෙන ඇත. එයින් Connarus championii නම් ශාකය අප රටට ආවේනික වන අතර එය රතු දත්ත පොතහි වඳවීයෑමේ තර්ජනයට ලක්විය හැකි ශාක යටතේ වර්ගීකරණය කර ඇත. ඖෂධ සඳහා භාවිතා කරන බවට තොරතුරු සඳහන් වන Connarus monocarpus නම් අනෙක් රදලිය විශේෂය රතු දත්ත පොතට අනුව අඩු තැකීමක් දක්වන ශාකයක් ලෙස නම් කර ඇති අතර ඉදිරියේදී කරුණු දක්වනුයේ එම ශාකය ගැනයි. රදලිය කාෂ්ඨීය බහු වාර්ෂික වැල් ශාකයකි. කඳෙහි විල්ලුද ආකාරයේ සියුම් බූවක් පිහිටයි. පත්‍රිකා 3-7 අතර සංඛාවකින් යුත් සංයුක්ත පත්‍ර එ්කාන්තරව පිහිටයි. ශාඛාවන්ගේ අශ්‍රස්ථයන්ගෙන් හට ගන්නා පුෂ්ප මංජරියෙහි සුදු පැහැති කුඩා මල් රාශියකි. කහ පැහැයට හුරු කොළ පැහැයකින් යුත් කරලෙහි දිළිසෙන සුලු කළු දුඹුරු පැහැති එක් බීජයක් පිහිටයි. මෙම කරල් මේරීමත් සමඟ දීප්තිමත් රතු පැහැයකට හැරෙයි. රදලිය Connaraceae කුලයට අයත් ශාක විශේෂකි.

රදලිය පොතු සහ මුල් සාරයේ අඩංගු ප්‍රධාන රසායන ද්‍රව්‍ය හතරක් පිළිකා සෛල නසන ගුණ දරයි. දේශීය වෙදකමේ දී එම සාරය විසප්පු සහ අර්ශස් ගෙඩි සුව කිරීමට භාවිත වේ. මුලෙන් නිස්සාරණය කරන තෙල් ඉදිමුම් අවස්ථාවල දී ප්‍රතිකාර ලෙස යොදා ගැනේ. මුල් හා පොතු කෂාය සිපිලිස් නම් සමාජ රෝගය මර්දනය සඳහා භාවිත කෙරේ. එම කෂාය මැලේරියාව සඳහා ද හොඳ ඔසුවකි. අධික ලෙස සිදුවන මාස් ශුද්ධිය පාලනය කිරීමට මුල්, පොතු හා කොළ කෂාය යොදා ගනී. දත් සෙලවීම සහ මුඛ දුර්ගන්ධයට ප්‍රතිකාර කිරීමට හොඳින් මේරූ රදලිය මුල් භාවිතා කරයි. කුඩා පිරිමි දරුවන්ගේ පියයුරු ඉදිරියට නෙරා ඒම වැලැක්වීමට දරලිය ගෙඩිය කැඩූ පසු වෑස්සෙන කිරි යොදා ගනී. දේශීය කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමේදී සන්ධානීය පත්තු සඳහා රදලිය පොතු සුලබව යොදා ගනී. රදලිය යන්නෙහි තේරුම රාජකීය කාන්තාව යන්නයි. එහෙත් ඇතැම් පොතක එය රදාලිය යනුවෙන් හැඳින්වේ. එවිට එයින් වෙනත් තේරුමක් හැඟෙන බැවින් ඒ යෙදුම දෝෂ සහගතය. 

මූලාශ්‍ර_ Dewage Don Priyantha Kumara මහතාගේ ලිපියක් ඇසුරින් සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

වේලා [Wela] (Cleome gynandra) සහ රම්මානිස්ස [Rammanissa] (Cleome viscosa)

වේලා 

රම්මානිස්ස සහ වේලා ශාක මීටරයක් දක්වා උසට වැඩෙන දේශීය වාර්ෂික පැළෑටි වේ. මෙම විශේෂ දෙකම පෙනුමින් බොහෝදුරට සමාන වන නමුත් වේලා ශාකයේ මල් සුදු පැහැති වන අතර රම්මානිස්ස මල් කහ පැහැතිය. එමෙන්ම රම්මානිස්ස කොළ තරමක් කුඩාය. වෙදකමේදී මෙම දෙවර්ගයම බෙහෝ දුරට එක සමාන ගුණයන්ගෙන් සමන්විත බව සලකා ඇති බව පෙනේ. දේශීය වෙද පොත්වල "සූර්යකාක්ත මුල්" ලෙස හඳුන්වා ඇත්තේ මෙම ශාකවල මුල් ය. ඇතැම් මූලාශ්‍රවල රම්මානිස්ස ශාකය වල් අබ ලෙස හඳුන්වා ඇතත් එය වැරදි ව්‍යවහාරයක් බව සඳහන්. රම්මානිස්ස ශාකය ඇතැම් පළාත්වල රන්වන් වෙලා ලෙස හඳුන්වන බවත් ප්‍රාණජීව වැනි දේශීය වෙදකමේ තෙල් වර්ග සහ වෙනත් වාතහර ඖෂධ වර්ග පිළියෙල කිරීමේදී භාවිතා කරන බවත් දේශීය වෛද්‍ය ශබ්ද කෝෂයෙහි සඳහන් කර ඇත. රම්මානිස්ස සහ වේලා ශාක Capparaceae උද්භිද කුලයට අයත් ය. 

වෙලා සහ රම්මානිස්ස යන ශාක දෙකම බාහිර සහ අභ්‍යන්තර වශයෙන් ඌෂ්ණ ගුණ සහිතය. බාහිර ආලේපනයෙන් දාහය ඇති කරයි. තුවාල, කුඩා ළමුන්ගේ වලිප්පුව, ඉරුවාරදය, කණ් කැක්කුම, කොටරක ප්‍රදාහ, ඇදුම ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට මෙම ශාකවල කොළ, මල්, ඇට, මුල් සහ සම්පූර්ණ පැළෑටිය එකවරමත් භාවිතා කරයි. මේවායෙහි ඇති විශබීජනාශක ගුණය නිසා පැසවූ තුවල ඉක්මනින් සුව වේ. එම හේතුව නිසා දේශීය වෙදකමේ වණ සහ තුවාල සඳහා භාවිතා කරන තෙල් වර්ග සිඳීමේදී රම්මානිස්ස යොදා ගනී. මෙම ඇට එම කොළවල යුෂින් අඹරා නලලේ ගෑම ඉරුවාරදයට ප්‍රතිකාරයකි. මෙම ශාක සෙම නසන වාතය සමනය කරන ආදී ගුණයන් සහිතයි. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති දේශීය වෛද්‍ය ශබ්ද කෝෂය

Read More

කළුකැම්මේරිය [Kalukemmeriya] (Solanum americanum)

කළුකැම්මේරිය මීටරයක් දක්වා උසට වැඩෙන, මෙරටට හඳුන්වාදෙන ලද දේශීයකරණයවූ වාර්ෂික පැළෑටියකි. මෙහි කඳ සහ ශාඛා කොළ පැහැතිය. පත්‍ර ඒකාන්තර වන අතර ඒවායෙහි හැඩය අණ්ඩාකාර සිට ලන්සාකාර වේ. කක්ෂීය පුෂ්ප මංජරියෙහි මල් කීහිපයක් හට ගනී. පෙති පහක් සහිත මල සුදු පැහැති වන අතර රේණු කහ පැහැතිය. ඵලය කොළ පැහැති ගෝලාකාර බදරියකි. ඒ තුල බීජ රාශියක් පිහිටා තිබේ. ඉදුණු ඵලය තද දම් පැහැයක් ගනී. මෙහි කොළ රසවත් ගුණවත් පළාවක් ලෙස ආහාරයට එක්කර ගත හැකිය. කළුකැම්මේරිය Solanaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. 

ශුක්‍ර දෝෂ, හෘද රෝග, ඉදිමුම්, වාත රක්ත, නින්ද නොයෑම, මී විෂ, ආමවාත, මුත්‍ර අඩස්සිය, ඉක්කා, ඇදුම, කුෂ්ඨ, ගෙඩි, අර්ශස්, මී විෂ ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට මෙම ශාකයේ කොළ, දඬු සහ සම්පූර්ණ ශාකයමත් භාවිතයට ගනී. කළුකැම්මේරිය සිරුර සන්තර්පනය කරන රසායන ගුණයෙන් යුක්තය. ඇසට හිතකරයි. වාතය පිත හා සෙම යන තුන් දොස නසයි.කළුකැම්මෙරිය කොළ අඹරා ආලේප කිරීම ඇතැම් කුෂ්ඨ රෝග සඳහා ප්‍රතිකාරයකි. ක්ෂය රෝගය සඳහා කළුකැම්මෙරිය කොළ මැල්ලුම ගුණදායකය. මී විෂට කළුකැම්මෙරිය කොළ යුෂ බීමට දෙයි. ඉදිමුම් සඳහා කළුකැම්මේරිය කොළ සමග බත් කෑමට දීම ආදී ලෙස සරල ප්‍රතිකාර රැසකි. මීට අමතරව කළුකැම්මේරිය වෙනත් ශාක ඖෂධ සමග යොදා ගන්නා ප්‍රතිකාරද රාශියක් ඇත. කළුකැම්මේරිය ශුක්‍ර වඩවන, මුත්‍රකාරක, කුසගිනි වඩවන, නින්ද ඇති කරවන ආදී ගුණයන් රැසක් සහිතයි. 

අප රටේ දේශීය වෙදකමේදී හා ආයුර්වේද චික්ත්සාවේදී කළු කැම්මේරිය විශේෂයෙන් යොදන අවස්ථා හමුවේ. ඒ අනිද්‍රා හෙවත් නින්ද නොයාම පිළිබඳ රෝගාවස්ථාවේදීය. එහිදී මෙම ශාකය සහමුලින් ගෙන පිරිසිදු කර සිහින්ව කපා පවනේ වියලා තම්බා බීමෙන් හා එයම කලං 12 ක් (ග්රෑම් 60) ගෙන වතුර පත 8 දමා පතට සිඳ පෙරා බීමෙන් ඉතා සුවපත් නින්දක් ලබා ගත හැකිය. ඒ සඳහා මෙය අත්දුටු ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයකි. එමෙන්ම මෙම ගසේ මුල ගලවා නිදිනොලබන්නා හිසට තබන කොට්ටයට ඇතුළු කිරීමෙන් නිදි එළඹෙන බවට දේශීය විශ්වාසයේ පවතී.

කළුකැම්මේරිය විවිධ රටවල දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රමවල විවිධ රෝගාබාධ සඳහා භාවිතා කරන බව සඳහන්. ඉන්දියාවේ බෙංගාල ප්‍රදේශයෙහි වෛද්‍යවරු කළුකැම්මේරිය උණ, පාචනය හා ඇස් රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර සඳහා බහුලව යොදාගන්නා බවත්, බොම්බායේ වෛද්‍යවරු කළුකැම්මේරිය යුෂ අක්මා රෝග සඳහා ඔසුවක් සේ භාවිතා කරන බවත්, ඉන්දියාවේ කොංකාන ප්‍රදේශයෙහි වෛද්‍යවරු පොතු කබර රෝගය ඇතුළු සමේ රෝගවලට ප්‍රතිකාර කිරීමට මෙම ශාකය භාවිතා කරන බවත්, චීන වෛද්‍යවරු වකුගඩුවල සහ මුත්‍රාශයේ රෝගවලටත් ගොනෝරියා නම් සමාජ රෝගයටත් ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගන්නා බවටත් තෙරතුරු සඳහන් වේ. 

කළුකැම්මෙරිය ඇට අධික මාත්‍රාවක් ශරීරගත වීමෙන් වමන, අතීසාර, පිපාස, උදර වේදනා, හිසෙහි වේදනා, කලන්තය ආදී සංකූලතා සහ ඇතැම් විට මරණය පවා ඇති විය හැකි බවත් අත්තන විෂට සමානව ප්‍රතිකාර කළ යුතු බවත් දැක්වේ.

මූලාශ්‍ර_ ශාක ලෝකය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ඖෂධීය ශාක, ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය, ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන් 

Read More

බුරුල්ල / ගුරුල්ල [Burulla / Gurulla] (Leea indica)

ළපටි දලුව කොපුවක් වැනි උප පත්‍රයක් තුල පිහිටන හෙයින් හිරු සඳු නොදුටු දලු නමින් ද දේශීය වෛද්‍ය ව්‍යවහාරයේ ප්‍රකට බුරුල්ල ශාකය විශේෂයෙන්ම අග්නිදග්ධ හෙවත් පිළිස්සු තුවාල සුවපත් කීරීමට යොදා ගනී. බුරුල්ල මීටර් 5 දක්වා උසට පඳුරක් ආකාරයෙන් වැඩෙන දේශීය ශාකයකි. ඒකාන්තරව පිහිටන සංයුක්ත පත්‍ර වරක්, දෙවරක් හෝ තුන්වරක් අසම පක්ෂවත් ය. දන්තූර පත්‍රිකා සම්මුඛව පිහිටයි. ළපටි දලු දුඹුරු පැහැතිය. බහුඅක්ෂ පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා කුඩා මල් කහ පැහැතිය. කොළ පැහැති ගෙඩි ඉදුණු පසු තද දම් හෝ කළු පැහැයක් ගනී. ගෙඩියක් කොටස් 6 කට බෙදී ඇති අතර එක් කොටසක් තුල එක් බීජයක් බැගින් පිහිටයි. බීජාවරණ සහ ඵලාවරණය අතර සෙවල සහිත උකු ද්‍රවණයක් ඇත. බුරුල්ල Lemnaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. 

පිළිස්සුම්, උණ, රක්තපිත්ත, කණේ රෝග, වණ, පණු රෝග, කුෂ්ඨ, අර්ශස්, ශ්වේත ප්‍රදර, ප්ලීහා රෝග, නින්ද නොයාම ආදී රෝග සඳහා ඖෂධ තැනීමේදී බුරුල්ල ශාකයේ කොළ, දලු, මුල් ඇතුළු පංචාංගයම භාවිතා කරයි. දේශීය වෛද්‍යවරු බොහෝ විට බුරුල්ල ශාක කොටස් අමුවෙන් යොදා ගැනීම විශේෂත්වයකි. බුරුල්ල මුත්‍රකාරක, වණ රෝපණය කරන, පිලිස්සුම් විෂ සමනය කරන, සර්ප විෂ නාශක ආදී ගුණ සහිතයි. 

ලේ යන අර්ශස් සඳහා බුරුල්ල පංචාංගයේ ස්වරසය හෝ කෂාය පානය කිරීමට දෙයි. බුරුල්ල මුල් සැපීම දන්ත ආසාදනවලට ප්‍රතිකාරයකි. ශ්වේත ප්‍රදරයට බුරුල්ල මුල් තණ්ඩුලොදකයෙන් (හාල්පානු දිය) යොදයි. ප්ලීහා රෝගයට බුරුල්ල පංචාගය කෂාය කර සහිඳලුණු, සියඹලා බොර ප්‍රක්ෂේප කොට දෙයි. පිලිස්සුම් සඳහා බුරුල්ල ගසේ පංචාංගය සහ බඩය තැඹිලි පොල් සමඟ කොටා මිරිකා සිඳ ගන්නා තෙල් ආලේප කිරීම ප්‍රත්‍යක්ෂ ප්‍රතිකාරයකි. බුරුල්ල කොළ, දලු කොටා මිරිකා ගත් යුෂට තලතෙල් දමා සිඳ ගෑමෙන්ද පිළිස්සුම් තුවල සුව වෙයි. බුරුල්ල මද, කොමාරිකා මද, තැඹිලි පොල් සමඟ කොටා මිරිකා සිඳ ගත් තෙල පිළිස්සුම් නිසා ඇතිවූ වණ වලට යොදයි. 

දේශීය කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමේදී මැල්ලුම් වැනි රළු බොහෙත් වර්ග බැඳීමට ප්‍රථම බුරුල්ල මද අතුරා ඒ මත බෙහෙත් බැඳීම සිදු කරයි. කැඩුණු ඇට සන්ධි ගැන්වීමට බුරුල්ල පොතු, කොටදිඹුලා පොතු සමඟ කොටා පොල් කිරෙන් මලවා බඳී. බුරුල්ල මඳ පැසුණු පොල් සමඟ කොටා මිරිකා බොන්නට දීමෙන් මුත්‍ර අඩස්සිය සුව වෙයි. බුරුල්ල පොතු, පුස්වැලේ පොතු, බෝ පොතු, නුග පොතු, අමුකහ සමව ගෙන අඹරා සියලු සර්ප දෂ්ටයන්හි කෑ මුඛයෙහි තැබීමෙන් විෂ සමනය වේ. බුරුල්ල මුල්, විෂ්ණුක්‍රාන්ති, අත්තන මුල් ඇල් දියෙන් නස්‍යය සියළු සර්ප විෂට ගුණදායක බව දක්වා ඇත. අම්බාදී තෛලය, පිළිස්සුම් තෛලය, අග්නිදග්ධ තෛලය බුරුල්ල යොදා නිපදවන ඖෂධයන් ය. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය , ඔසුතුරු විසිතුරු සහ වෙනත් 

Read More

හීං නෙරෙංචි / ගොකටු [Heen Nerenchi / Gokatu] (Tribulus terrestris)

සෙම්බු නෙරෙංචි යනුවෙන්ද හඳුන්වනු ලබන මෙය ලෝකයේ උණුසුම් රටවල් බොහෝමයක හමුවන බිම දිගේ වැවෙන වැල් ශාකයකි. වැලක් පොළවට සමාන්තරව සෙ.මි. 60 පමණ දිගට වර්ධනය වේ. කඳේ සහ පක්ෂවත් සංයුක්ත පත්‍රවල පත්‍රිකාවන් සියුම් බූවක් සහිතය. පත්‍රයක් සෙ.මි 5.5 දක්වා වර්ධනය වන අතර පත්‍රිකාවක් මි.මි. 3.5 පමණ වේ. පෙති පහක් සහිත මල් දීප්තිමත් කහ පැහැයකින් යුක්ත ය. ගැටිති සහ දිගු රෝම සහිත ඵලයෙහි තියුණු සෘජු කටු පිහිටා තිබේ. මෙම කටු ගවයින්ගේ කුරවල ඇනෙන හෙයින් හීං නෙරෙංචි ශාකයට සංස්කෘතෙන් ගෝක්ෂුර නම් පර්යායක්ද වෙයි. ඖෂධීය භාවිතාවන් රැසක් සහිත  නෙරෙංචි Zygophyllaceae කුලයට අයත් වාර්ෂික පැළෑටියකි. 

කුසගිනි මදිකම, සංග්‍රහණී, අර්ශස්, පණු රෝග, හෘද රෝග, රක්ත පිත්ත, ඉදිමුම්, ඇදුම, ක්ෂය රෝගය, ගබ්සාවීම, මුත්‍ර ගල්, මුත්‍ර අඩස්සිය, නාඩි දුර්වලතා, වාත රෝග, කාන්තාවන්ගේ ගර්භාෂ රෝග, වේදනා ආදී රෝග රැසක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට හීං නෙරෙංචි ශාකයේ ගෙඩි, ඇට සහ සම්පූර්ණ ශාකය එකවිටමත් භාවිතයට ගනී. හීං නෙරෙංචි මුත්‍රකාරක, කුසගිනි වඩවන, පණුවන් නසන, ඉදිමුම් නසන, ගැභ ආරක්ෂා කරන ආදී ගුණයන් බෝමයකින් සමන්විතයි.

හීං නෙරෙංචි ඇට කෂාය මුත්‍ර ගල්, කැස්ස, ක්ෂණික මෝචනය, ඇස් රුදාව සහ මවුකිරි වර්ධනයට ගුණදායක බව සඳහන්. හීං නෙරෙංචි ඇට හාල් සමඟ තම්බා සම්මත ක්‍රමයකට සකසා ගන්නා පානය බෙහෙවින් මුත්‍රකාරක ය. රක්තහීනතාවයට, පාචනයට, දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව ඇති වන රැධිර වහනයට සහ ශාක්තිජනක පානයක් ලෙස මෙම කොළ සහ ඇට තම්බා ගත් කෂාය භාවිතා කරයි. විදුරුමස් පිළිකා, මුඛය ඉදිමීම සහ දැවිල්ල, ස්‍රාව ගලන කුඩා සුදුපාට මුඛ පිළිකා සහ උගුරේ ආබාධ සඳහා ප්‍රතිකාරයක් ලෙස නෙරෙංචි ඇට තැබූ වතුරින් මුඛය සේදීමට නියම කර ඇත. වකුගඩු ආබාධ, ක්ෂණික මෝචනය, මුත්‍ර සමඟ වැඩිපුර පොස්පෙට් පහවීම, ගොනෝරියා, කලක් පවතින මුත්‍රාශයේ දැවිල්ල, මුත්‍ර ගල්, අපිලිවෙලට මුත්‍ර පහවීම, මුත්‍ර අඩස්සිය, කුඩා සන්ධිවල ඇතිවන වේදනා, ලිංගික බෙලහීනතාවය, දරුප්‍රසූතියෙන් පසුව ඇති වන ගර්භාෂගත රෝග ආදියට හීං නෙරෙංචි පැළෑටිය සම්පූර්ණයෙන් තම්බා ගත් කෂාය දීම ගුණ වේ. වකුගඩු විශාල වීම (වෘක්ක වෘද්ධි) සඳහා නෙරෙංචි සහ නීරමුල්ලිය කෂාය යොදයි. ඵලය ඉවත් කරන ලද නෙරෙංචි පැළෑටියේ මැලියම් බඳු සාරය රසායන ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා කරයි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

Read More

කුඩු මිරිස්ස [Kudu Mirissa] (Toddalia asiatica)

කුඩු මිරිස්ස වියළි කළාපයේ සුලභව හමුවන කුඩා කටු සහිත කාෂ්ඨීය වැලකි. ඇතැම් විට පඳුරක් ලෙසද දක්නට ලැබේ. ඒකාන්තරව පිහිටන සංයුක්ත පත්‍රයක පත්‍රිකා 3ක් දරයි. ලංසාකාර හැඩයෙන් යුත් පත්‍රිකාවල යටි පැත්තෙහි සියුම් කටු පිහිටා තිබිය හැකිය. උස් බිම්වල සහ  සහ පහත් බිම්වල වැවෙන කුඩු මිරිස්ස ශාකවල පත්‍ර අතර පැහැදිළි වෙනස්කම් දක්නට ලැබේ. කක්ෂීය හෝ අග්‍රස්ථ සංයුක්ත ඒකාක්ෂවල කහ හෝ සුදු පාට මල් පොකුරු ලෙස හට ගනී. කොළ පැහැති ඵලය ඉදුණු පසු තැඹිලි පැහැයක් ගනී. කුඩු මිරිස්ස Rutaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. 

දේශීය වෙදකමේ මහඟු ඖෂධයක් වන මෙය මොළයේ ධමනි හා හෘදයේ කිරීටක ධමනි ගත ලේ කැටි හිරවීම්, තදවීම් හා පිපිරීම්, ලේ ගැලීම්, හෘද රෝග, සන්නි රෝග, කෝළ රෝග, මැලේරියා උණ, සන්නිපාත උණ, ආමවාත, බාලක පක්ෂාගාත, බිළිඳු රතගාය, තැල්ම, සර්ප විෂ, කැඩුම් බිඳුම් ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී යොදා ගනී. ඖෂධ පිණිස ගැනීමේදී කුඩුමිරිස්ස ශාකයේ කොළ, දළු, පොතු, මල්, ගෙඩි ආදී සියලුම අංග භාවිතා කරයි. සූතිකා සන්නියට විශේෂයෙන් යොදා ගන්නා බව සඳහන් කර ඇත. සුලභව භාවිතයට ගනුයේ එවේලෙහිම නෙලා ගත් ශාක කොටස් වීම විශේෂත්වයකි. ඊට හේතුව කුඩු මිරිස්ස දේශීය චිකිත්සාවෙහි එන දළු අනුපාන හා අනුපාන වර්ග, ක්වාත සඳහා බහුලවම යොදා ගනු ලබන ශාකයක් වීමයි. මල්, ගෙඩි ආදිය පිරිසිදුව වියළා සුලං නොවදින බඳුන්වල අසුරා තැබිය හැකි වුවත් කල් නොයවා ප්‍රයෝජනයට ගත යුතුය. 

කුඩු මිරිස්ස වා, සෙම් නස යි. අග්නිය වඩයි. ආහාර රුචිය උපදවයි. අතීසාර, ඉදිමුම්, වණ, උණ සමනය කර යි. ලේ වහනය නවත්වයි.  තුන් දොස් සමනය කරන කුඩු මිරිස්ස දිව්‍යාංගනාදී තෛලයට, රත තෙලට, සන්නිරාජ තෛලයට සහ කුඩුමිරිස්ස තෙලට ගනු ලැබේ. මෙම මුලේ පොතු චූර්ණය, මැලේරියාව, වැනි උණ රෝගවලට ගුණදායකය. කුඩු මිරිස්ස ස්වරසය, මාත්තු පහ සීතාරාම ආදී ගුලි අනුපානයහි යෙදේ. මෙම දළු දේශීය ගුලි වට්ටෝරුවල මූලික ඖෂධයකි. කුඩු මිරිස්ස ස්වරසය උණ රෝගවලට යොදයි. අස්ථි භග්නයේ දී කුඩු මිරිස්ස කොළ, කහට කොළ හා‍ පොතු, කහ දමා කොටා මලවා බැඳීමෙන් ඇට පෑස්සෙන බව සඳහන්. කුමාර ගුලියට හා ජීවානන්ද ගුලියට ද යොදන අනුපානුවට කුඩු මිරිස්ස දළු, පාවට්ටා දළු, නික දළු, බට කිරිල්ල දළු කොටා කෙසෙල් කොළේ ඔතා උණු අළුයට තබා තම්බා මිරිකා යුෂට ගුලි ලා දිය කර දීම පැරණි ප්‍රතිකාරයකි.

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති , ආයුර්වේද ඖෂධ සංග්‍රහය සහ අන්තර්ජාලයෙන් 

ඉහල සේයාරුව_ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

කරවල කැබැල්ල [Karawala Kebella] (Antidesma bunius)

දේශීයව එකම උද්භිද ගණයට අයත් කරවල කැබැල්ල යනුවෙන් හඳුන්වන ශාක විශේෂ දෙකක් ඇති අතර සුලබව හමුවන්නේ සහ ඖෂධ සඳහා භාවිතා කරන බවට විස්තර වන්නේ Antidesma bunius නම් විශේෂයයි. රතු දත්ත පොතට අනුව එය අඩු තැකීමක් දක්වන ශාකයක් ලෙස නම් කර ඇත. Antidesma puncticulatum යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වන ශාකයද කරවල කැබැල්ල ලෙස නම් කර ඇති අතර රතු දත්ත පොතට අනුව එය තර්ජනයට ලක්විය හැකි ශාකයක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. පොදුවේ Antidesma විශේෂ සියල්ලම පාහේ ඇඹිල්ල යනුවෙන් ද හඳුන්වයි. 

කරවල කැබැල්ල බෙහෝසේ අතු බෙදෙමින් මීටර් 8 ක් පමණ උසට වර්ධනය වන මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ ශාකයකි. කඳ අළු පාටට හුරු දුඹුරු පැහැතිය. ළපටි කොටස් දුඹුරු පැහැති සියුම් බූවක් සහිත ය. සරල පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. පත්‍ර අග්‍රය උල් හැඩැතිය. පත්‍රයක් සෙ.මි 15 පමණ දිගු වන අතර සෙ.මි 6 පමණ පළල ය. පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා කුඩා මල් රතු පැහැතිය. මංසල ඵලය  කහ කොළ පැහැතිය. ඉදෙන විට රෝස, දිප්තිමත් රතු සහ කළු දක්වා වර්ණය ක්‍රමිකව වෙනස් වෙයි. කරවල කැබැල්ල Phyllanthaceae කුලයට අයත් ශාක විශේෂයන් ය. 

මෙම ගෙඩි පළතුරක් ලෙස කෑමට ගත හැකිය. විටමින් C, කැල්සියම් සහ යකඩ බහුල ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණයෙන් යුත් පළතුරක් ලෙස සැලකේ. මලබද්ධයට අධිරුධිර පීඩනයට ගුණදායකය වන අතර  ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය මනා සෞක්‍යයකින් පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.  කරවල කැබැල්ල ඇතැම් රටවල ව්‍යාපාරික මට්ටමින් වගා කරන අතර ඉදුණු ගෙඩි භාවිතා කර ජෑම්, වයින්, සෝස් ආදිය නිශ්පාදනය කරයි. 

තුවාලයකින් ලේ වහනය වන විට කරවල කැබැල්ල කොළ පොඩි කර තුවාලය මත තැබූ විට ලේ ගැලීම නවතී. කරවල කැබැල්ල දළු මැල්ලුම හෝ ඇඹුල ග්‍රහණි, අර්ශස් රෝග සඳහා යෙදේ. එමෙන්ම සර්ප විෂ, අැස් රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී කරවල කැබැල්ල ශාක කොටස් භාවිතා කරයි. විදේශීයව මෙම කොළ සිෆිලීස් නම් සමාජ රෝගයට ප්‍රතිකාර කිරීමට භාවිතා කරන බව සඳහන් වේ. 

මූලාශ්‍ර_  සිරි ලක ගස්කොළන් අත් පොත , ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන් 

Read More

ඇට්ටේරියා [Etteriya] (Murraya paniculata)

ඇට්ටෙරියා අලංකාර පඳුරක් ලෙස වැඩෙන කුඩා දේශීය ශාකයකි. දිළිසෙන සුලු කොළ පොඩිකළ විට සුවඳක් නික්මේ. අතු පහලට එල්ලා වැටෙන ස්වභාවයකි. කඳ අඳුරු සුදු පැහැයක් ගනී. බහු අක්ෂමය පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා පෙති පහක් සහිත සුදු පැහැති මල් ඉතා අංකාරවත් වන අතර මිහිරි සුවඳකින් යුක්ත ය. පොකුරක මල් කීපයක් දරයි. ඇට්ටේරියා මල වයඹ පළාත් පුෂ්පය ලෙස නම් කර ඇත. ඇත් දළ පැහැයක් ගන්නා මෙම ලීය කෘතිම ඇත් දළ සෑදිමට මෙන්ම බස්තම් රුක්කලා ආදිය සඳහාත් බහුලව භාවිතා කරයි. ඇට්ටේරියා අත්ත තෙල් මැතිරීම, ගුරුකම් වැඩ ආදිය සඳහා යොදා ගන්නා අතර තෙල් වර්ග සුවඳවත් කිරීමට මෙම මල් භාවිතා කරයි. ගෙවතු අලංකරණය සඳහා විසිතුරු ශාකයක් ලෙසද වැවිය හැකි ඇට්ටේරියා ශාකය Rutaceae කුලයට අයත් ය. 

ඉදිමුම්, කුෂ්ඨ, සුදුකබර, වමනය, පණු අමාරු, වණ, මුත්‍ර ආබාධ, අජීර්ණය, අතීසාරය, උණ, ඉක්කා, කැඩුම් බිඳුම්, අක්ෂි රෝග, සර්ප විෂ, ආදී රෝග අවස්ථාවන් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී ඇට්ටේරියා ශාකයේ කොළ, දළු, පොතු, මුල් අැතුළු පංචාගයම යොදා ගනී. ඇට්ටෙරියා ගර්භස්‍රාවයන් ජනනය කරන, අරුචිය නසන කුසගිනි වඩවන ගුණ සහිතයි. 

දේශීය කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමේදී ඇට්ටෙරියා කොළ සහ පොතු අමුවෙන් භාවිතා කරන බව සඳහන් වේ. එහිදී වේදනා සමනය කිරීමට මුලේ පොත්ත අඹරා ආලේප කරයි. උලුක්කු භග්න ශෝතවලට කොළ, පොතු, අමුකහ ලුණු සමඟ කොටා මැල්ලුම් සකසා භාවිතා කරයි. හන්දි ඉදිමුමට ඇට්ටේරියා කොළ සහ යුෂ, එඬරු ඇට, අබ, තල අඹරා පත්තුව ලෙස යොදා ගනී. වාත රෝගවලදී වේදනාව නැසීමට ඇට්ටෙරියා පොතු වෙනත් ඖෂධ සමග යොදයි. සර්ප විෂට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී නශ්‍ය කිරීමට ඇට්ටේරියා දළු යුෂ  යොදා ගනී. උළුක්කු, භග්න, ශෝථවලට ඇට්ටෙරියා කොළ පොතු අමුකහ සහ ලුණු සමග කොටා මැල්ලුම් සකසා ලෙස භාවිතා කරයි. වාත භංග චූර්ණයේ මෙම කොළ සහ පොතු අංගුය. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති

Read More

අශෝක / අසෝක [Ashoka / Asoka] (Saraca asoca)

පුරාණයේ වනිතාවන් අශෝක මල් නෙළා ගොතා ගෙල පැළැඳි බව පැරණි සාහිත්‍යයේ සඳහන් වේ. ස්ත්‍රීන්ට ප්‍රිය බැවින් අංගනප්‍රිය ලෙස ද හඳුන්වන අශෝක කාන්තා රෝග සඳහා බහුලව යොදා ගන්නා ශාකයකි. දිය රතඹල, දිය රත්මල් ආදී නම්වලින්ද හඳුන්වන අශෝක පහතරට වියළි කලාපයේ ඇළවල් ආශ්‍රිතව සුලබව දැකගත හැකි මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ දේශීය  ශාක විශේෂයකි. කඩාහැලෙන සුලු විශාල සංයුක්ත පත්‍රයක පත්‍රිකා යුගල 4-6 සංඛාවක් සම්මුඛව පිහිටයි. ආයත - ලංසාකාර පත්‍රිකාවක් සෙ.මි. 25 දක්වා වර්ධනය වේ. සිනිදු පත්‍ර තලය දිළිසෙන සුලුය. පුෂ්ප මංජරිය ගොනු වූ සමතලීය සංයුක්ත ඒකාක්ෂයකි. කහ තැඹිලි පැහැති කුඩා මල් පොකුරට පිපුණු පසු ඉතා අලංකාරවත්ය. මල් පරවීමට ආසන්න වන විට රතු පැහැයට හැරේ. කරලක් වන ඵලය තුල බීජ 4-8 පමණ පිහිටයි. බීජ, දඩු හා මුල් මඟින් පැල සාදා ගත හැකිය. අලංකාර සඳහා විසිතුරු ශාකයක් ලෙසද වැවිය හැකි අශෝක ශාකය Fabaceae කුලයට අයත්ය. 

කාන්තාවන්ගේ ගර්භාෂ ගත ගෙඩි, ගර්භාෂස්‍රාව, රක්ත ප්‍රදර, ශ්වේත ප්‍රදර, කුෂ්ඨ, මුත්‍ර ගල්, මුත්‍ර දාහය, රක්ත පිත්ත, දාහ, දියවැඩියාව, මුඛය ආශ්‍රිත රෝග, අතීසාරය, පැරණි තුවාල ආදී රෝග බොහෝමයක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේද අශෝක පොතු, ඇට, මල් ආදිය භාවිතා කරයි. අශෝක දාහය සමනය කරයි. කෘමින් නසයි. රුධිරය පිරිසිදු කරයි. ඉදිමුම් සහ වේදනාවන් නසයි. ගර්භාෂයේ ලිහිල් බව ඇති කරයි. ගර්භාෂ ස්‍රාවයක් පාලනය කරයි. 

කාන්තාවන්ගේ රක්ත ප්‍රදර රෝගයට අශෝක පොතු කෂාය හෝ සෘතය යොදයි. අශෝක පොතු වතුර පත හතක් සහ එළකිරි පතක් සමඟ පත එකට සිඳුවා උදේ සවස පානය කිරීමෙන් කාන්තා රෝග සහ ආර්තව වේදනාවන් සමනය වේ. බීජ චූර්ණයෙන් මුත්‍ර ගල් දියවී යයි. අශෝක පොතු කිරි කෂාය ලෙස යෙදීම මුත්‍ර දැවිල්ලටද සහනය ගෙනෙයි. අශෝක මල් චූර්ණය උණු වතුරට දමා දවසට දෙවරක් පානය පානය කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය වේ. මඳ පවනේ වියළා ගත් අශෝක මල් කෂාය කර පත හතර එකට සිඳුවා උදේ හවස සතියක් පානය කිරීමෙන් වැඩි වූ සීනි මට්ටම යථා තත්වයට පත් කර ගත හැකිය. අශෝක පොතු තැම්බූ කසාය රුධිරය පිට වන අතීසාර රෝගයට සහනය ගෙනෙයි. පොතු කෂාය අර්ශස් ගෙඩි සේදීමටද යෝග්‍ය වන්නේ එහි ගෙඩි හැකිලවීමේ ගුණයක් පවතින බැවිනි. පත අට එකට සිඳුවා සාදාගත් අශෝක කෂායට අවශ්‍ය පමණට සීනි දමා පැණියක් සාදාගෙන දිනකට තේ හැඳි දෙකක් පමණ පානය කිරීමෙන් දූෂිත වූ රුධිරය පිරිසිදු වී බිබිලි, කුෂ්ඨ ආදියට සුවය ගෙනෙයි. අමු අශෝක පොතු කල්කයක් මෙන් අඹරා ආලේප කිරීමෙන් සැරව සහිත පරණ තුවාල ඉක්මනින් සුව වෙයි. අශෝක පොතු මඳක් වියළා කුඩුකර ඇල් දිය ස්වල්පයක් මිශ්‍ර කර දත් මැදීම විදුරුමස් දියවීම, මුඛ දුර්ගන්ධය, සෙම් ගෙඩි ආදී මුඛය ආශ්‍රිත රෝග ගණනාවකට ගුණදාකය. අශෝක අරිෂ්ටය සහ අශෝක පානය යනුවෙන්ද හඳුන්වන අශෝක සෘතය අශෝක ශාක කොටස් යොදා නිපදවන ඖෂධයන් ය. මෙම ඖෂධ ද කාන්තා රෝග සඳහා සුලබව යෙදේ.  

නුවරඑලි අශෝක හෙවත් කුරවක නමින් මෙයට සමාන ශාකයක් ඇති අතර එය මීටර් 2000 පමණ උස් බිම්වල වැවේ. එය අශෝක මෙන් නොවුනත් ඖෂධීය භාවිතාවන් සහිත ශාකයකි. කුරවක ලේ ස්‍රාව සහිත ගර්භාෂයික රෝග සුවපත් කරන බවත්, ආමවාතයේදී එම කොළ තම්බා තැවීම ප්‍රතිඵලදායී බවත්, ස්‍රාවකාරී ආමාශයික රෝග සඳහා ගුණදායක බවත් දක්වා ඇත. ඇතැම් විට ඖෂධ අලෙවි කරන්නන්  එම ශාකයේ පොතු අශෝක පොතු ලෙස ව්‍යාජව අලෙවි කරයි. ආගමික කටයුතුවලදී, විශේෂයෙන් කතරගම දෙවියන් උදෙසා සිදුකරන පූජාවලදී පූජා වට්ටිවලට අශෝක මල් යොදා ගනී. මල්වර වූ දැරියන් නෑවීමේදී එම ජලයට අශෝක මල් එකතු කිරීම ගැමි චාරිත්‍රයකි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය , ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන් 

සේයාරූ_ අන්තර්ජාලයෙන්  

Read More

නියඟලා [Niyagala] (Gloriosa superba)

ලියනඟලා යනුවෙන්ද සිංහලෙන් හඳුන්වනු ලබන නියඟලා ශාකය පොළවෙහි හෝ අධාරක ශාකයක් මත මීටර් 4 - 5 පමණ වර්ධනය වන බහුවාර්ෂික වැලකි. පැහැදිළි නටුවක් රහිත, කෙලවර තීවෘ වන පත්‍රයක් සෙ.මි 15 පමණ දිගට වර්ධනය වන අතර පළල සෙ.මි 5 පමණ වේ. ඇතැම් පත්‍රවල කෙලවර පහුරක් ආකාරයට නිර්මාණයවී තිබීම විශේෂත්වයකි. එය ආධාරකයකට සම්බන්ධ වීමට උපකාර වෙයි. නියගලා වැලෙහි හට ගන්නා රතු කහ තැඹිලි මිශ්‍ර පැහැයන්ගෙන් යුක්ත මල් ඉතා අලංකාරවත් ය. මල් මේරීමත් සමඟ රතු වර්ණට හැරෙයි. නියඟලා අල දවල්ට විෂ සහිත බවටත්,  මල් රෑට විෂ සහිත බවටත් ජනප්‍රවාදයෙහි පැවති මතය මෑතකාලයේදී පර්යේෂණාත්මකව තහවුරු කරන ලද බව දැන ගන්නට ඇත. මලෙහි වචිත්‍රත්වය සහ අලවල පවතින විෂ සහිත බව නිසා වඩාත් කතාබහට ලක්වන නියඟලා ශාකය Colchicaceae කුලයට අයත් ය. 

උද්භිද විද්‍යාත්මකව නියඟලා ද්වීලිංගික ශාකයක් වුවත් අලයෙහි ස්වරූපය අනුව වෙදකමේදී ස්ත්‍රී සහ පුරුෂ ලෙස වර්ග කිරීමකට ලක් කර ඇත. ස්ත්‍රී අලය වටකුරු හැඩයෙන් යුක්ත බවත් පිරිමි අලය නඟුලක් වැනි (L) හැඩයකින් යුක්ත බවත් පොතපතෙහි සඳහන් වේ. ලාඳුරු, උපදංශ, කල්ගිය වණ තුවාල, උඳුගොව්වා කෑම නම් චර්ම රෝගය, සර්ප විෂ ගංඩමාල, ඉදිමුන්, අර්ශස්, ගෝනුසු විෂ ආදි රෝග අවස්වථාන්හිදී බාහිර වශයෙන් යොදනු ලබයි. නියඟලා අල විෂ සහිත බැවින් විෂ මරා ඖෂධ සඳහා භාවිතා කළ යුතුය. ඒ සඳහා හොදින් සෝදා පෙති කපා ගත් අල ගව මුත්‍රයේ පැය 24 බහා තබා ඉන්පසු උණුවතුරෙන් සොදා වියළා ගත යුතු ය. 

දරුන් බිහිවීම හෝ වැදෑමස වැටීම ප්‍රමාදවී වේදනා ගෙනදෙන අවස්ථාවන්හිදී නියඟලා අල අඹරා දෙපතුලෙහි හෝ යටිඩෙහි ගෑවිට වහා ප්‍රසූතිය හා වැදෑමස වැටීම සිදු වේ. නියඟලා පාචන ව්‍යුහය, රක්ත සංවහන ව්‍යුහය, ශ්වසන ව්‍යුහය, ප්‍රජනන ව්‍යුහය ආදීයේදී වඩාත් ක්‍රියාකාරී බව සඳහන් වේ. සිරුරේ ඇනුන කටුවක් වැනි යමක් ඉවත් කිරිමේදි අල ගලගා යෙදිමෙන් එය ඉවතට ඇදි එයි. උදුගොව්වන් කෑම නම් චර්ම රෝගයේදී නියඟලා අලයක් දෙහි ඇඹුලින් ගලගා අදාල ස්ථානයේ ආලේප කරයි. කිසිවෙකුට අනර්ථයක් කීරීමේ අදහසින් හෝ වශී කර ගැනීමේ අදහසින් කෑමට සැලැස්වූ යමක් විෂවූ විට, එම විෂ ඉවත් කිරීමට ආතුරයාගේ උසට සරිලන නියඟලා වැලක් ගෙන යාතුකර්මයක් සිදු කරයි. නියඟලා මාත්‍රනුකූලව වෙනත් ඔසු සමග යෙදීමෙන් ඉතා විශිෂ්ඨ ගුණ ලැබෙන හෙයින් දිගු කලක් ජීවත්වීමේ හැකියාව, කාර්යක්ෂමතාව, ශරිර ශක්තිය හා ආහාර දිරවීමේ හැකියාවද වැඩි දියුණු වන බව සඳහන්. අධි මාත්‍රව දිවි තොර කරන හෙයින් මාත්‍රව දැන අභ්‍යන්තර රෝගයනට යෙදිය යුතු ය. 

නියඟලා අනවශ්‍ය ලෙස ශරීගත වීමෙන් බඩේ කැක්කුම හා විවිධ අපහසුතාවයන්ට ගොදුරු විමටත්,  මරණය පවා සිදුවීමටත් ඉඩ තිබේ. එවැනි අවස්ථාවලදි වැල් පෙනල කොළ යුෂට උළුහාල් හා සුදු හඳුන් දමා උණුකර පෙරා ගිතෙල් සමග දිම හොඳය. එමෙන්ම පොල් කිරිවලට කළුදුරු කුඩු හා දෙහි ඇඹුල් දමා රත්කර දීමත් ඒ සඳහා ප්‍රතිකාරයකි. 

මූලාශ්‍ර_ දේශීය වෛද්‍ය ශබ්ද කෝෂය , ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ පාරම්පරික වෛද්‍ය සෙනරත් මුදලිගේ මහතාගේ ලිපියක් ඇසුරින් 

Read More

නාවා [Nawa] (Sterculia balanghas)

නාවා මීටර් 20 ක් පමණ උසට වැඩෙන දේශීය ශාක විශේෂයකි. සෙ.මි. 12 දක්වා දිගට වැඩෙන සරල පත්‍ර සියුම් බූවක් සහිතය. පුෂ්ප මංජරියක හටගන්නා කොළ පැහැයට හුරු මල් කුඩාය. පොකුරු වශයෙන් පිහිටන බූව සහිත ගෙඩි ළා කොළ පැහැතිය. එක් පොකුරක ගෙඩි 4-5 දැක ගත හැකි අතර මේරූ ගෙඩි තැඹිලි පාටට හුරු රතු පාටක් ගනී. ඒවා කුහරමය වන අතර ගෙඩියක් තුල කලු පැහැති සිනිඳු බීජ කීපයක් පිහිටයි. ගෙඩිය පැලී බීජ පිටතට පෙනෙන සේ දර්ශනය වන විට අලංකාරවත් ය. නාවා Malvaceae කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි. 

නාවා ගෙඩි පැලුණු පසු ඉතිරිවන කෝප්පයක හැඩය ගන්නා ඵලාවරණය පහන් දැල්වීම සඳහා භාවිතා කරයි. නාවා ශාකයේ පොත්ත නාවා පට්ටය ලෙස හඳුන්වන අතර එයින් වෙන් කර ගන්නා කෙඳි ඉතා ශක්තිමත් ය. මෙම කෙඳි කෘෂිකාර්මික කටයුතු සඳහා භාවිතා කිරීමට කඹ ඇඹරීමටත්, මලු තොප්පි වැනි විසිතුරු භාන්ඩ නිපදවීමටත් යොදා ගනී. ගවයින් යොදාගෙන සීසෑමේ කටයුතු කරන අවදියෙහි ගවයින් ඈදීමටත්, නාස්ලණු දැමීමටත් සුලභව භාවිතා කලේ මෙම  කෙඳි යොදාගෙන ඇඹුරූ කඹ ය. නාවා ගසෙහි පොත්ත ගලවා සියුම්ව තැලීමෙන් හෝ ජලයෙහි බහා තැබීමෙන් කෙඳි වෙන් කර ගත හැකිය. 

දේශීය කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමේදී නාවා ශාකයේ පොත්ත භාවිතා කර සිදුකරන විශේෂ ප්‍රතිකාරයක් ගැන සඳහන් වේ. අස්ථි භග්නයක් වූ විට මුලින්ම අවහන්ධි වූ ස්ථානය සන්ධි ගන්වා යථා තත්වයට පත කර ගත යුතු ය. පසුව නාවා පට්ටයක් හොඳින් තලා පොල් ගෙඩියක කිරි දමා, ඊට අඹරාගත් කහ ස්වල්පයක් දිය කර ලිප තබා තෙල් ගතිය පෑදෙන තුරු තම්බා නිවුණු පසු භග්න ස්ථානයට තබා නොසෙල්වෙන පරිදි දින තුනක් බැඳ තබනු ලැබේ. එසේ කීප විටක් බෙහෙත් බැඳීමෙන් භග්න සංධානය සිදුවන බව සඳහන් කර ඇත.

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ සිරි ලක ගස්කොළන් අත් පොත

සේයාරූ_ ඔසුපැල හඳුනා ගනිමු ෆේස්බුක් සමූහයෙන් 

Read More

කහට [Kahata] (Careya arborea)

කහට, මීටර් 20 ක් දක්වා වර්ධනය වන, නියඟයට හොඳින් ඔරොත්තු දෙන මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ ශාකයකි. රළු, ඉතා ඝණකම් පොත්ත අළු දුඹුරු පැහැතිය. තරමක් විශාල සරල පත්‍රයක් සෙ.මි 30 දක්වා වර්ධනය වේ. අඳුරු කොළ පැහැති පත්‍ර තලය දිළිසන සුලු ය. පොකුරු වශයෙන් හට ගන්නා විශාල මල් අලංකාරවත් ය. මල් පිපෙන කාලයේදී කොළ මුලුමනින්ම පාහේ හැලී යයි. ගැමියන් මල් පිපෙන අවස්ථාවේ පවතින ළපටි කහට ඵලය රසවත් ව්‍යංජනයක් සහ මැල්ලුමක් ලෙස සකසා ආහාරයට ගනී. ගෝලාකාර පරිනත ඵලය සෙ.මි. 8 පමණ විශ්කම්භයකින් යුක්ත ය. එය වල් ඌරන් වැනි වන සතුන්ට ආහාරකි. කහට ශාකය Lecythidaceae කුලයට අයත්ය. 

මුඛ රෝග, ප්‍රතිශ්‍යා, වණ, ශ්වේත ප්‍රදර, රක්ත ප්‍රදර, සර්ප විෂ, ලේ වහනය නැවැත්වීමට, ප්‍රමේහ ආදී රෝග අවස්ථා සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී ප්‍රධාන වශයෙන් කහට පොතුද අමතරව දළු, මල්, ගෙඩි ආදිය භාවිතා කරයි. වගපුල් යන්න ප්‍රකටව යෙදෙනුනේ තිප්පිලි සඳහා වුවත් මෙරට ඇතැම් වෙද පරම්පරාවල් වගපුල් ලෙස කහට ගෙඩි භාවිතා කරයි. 

යටිපතුල් තුවාල වූ විට කහට පොතු තම්බා බැඳීම, මුඛ රොගවලදී කහට පොතු තැම්බූ වතුරින් කට සේදීම, වණ සේදීමට සහ මස ලියලවීමට කහට පොතු හෝ දළු තැම්බූ වතුරින් සේදීම,  බාහිර ලේ වහනය නැවත්වීමට කහට දළු අඹරා තුවාලය මත ඇතිරීම, සර්ප විෂට කහට පොතු චූර්ණය දීම ආදිය සරල ප්‍රතිකාරයන්ය. බිබිලි මතුවන උණට කහට පොතු කෂාය ගුණදායකය. දරු ප්‍රසූතියෙන් පසු මව නාවන වතුරට කහට කොළ එක් කිරීමට පැරැන්නන් පුරුදුව උන්හ. එමෙන්ම මවක් දරුවන් ලැබූ අලුත කහට පොතු තැම්බූ වතුරින් යෝනී ප්‍රදේශය සේදීම සිදු කරයි. එමඟින් දරුවන් ලැබීමේදී ඇතිවූ තුවාල ආදීය සුවවී අපහසුතාවයන් මඟ හැරී යයි. ගැමියන් එවැනි මව්වරුන්ට කහට මල් යොදා සාදා ගන්නා ශක්තිජනක පානයක් ද පිළියෙල කර දෙයි. කාන්තාවන්ට වැලඳෙන ස්වේත ප්‍රදර සහ රක්ත ප්‍රදර රෝග අවස්ථාවන් හිදී කහට පොතු චූර්ණය මදටිය ඇට 6-12 අතර ප්‍රමාණයක් ගිතෙල් මී පැණි සමඟ දීමෙන් ගුණ වේ.  

හරකුන්ගේ කුර රෝග, ගෙඩි ආදිය සුව කිරීමට ගැමියෝ කහට පොතු යොදා ගනිති. අතීතයේදී කහට පොතු තම්බාගත් ජලය වර්ණකාරයක් ලෙස භාවිතා කර ඇත. රෙදි, පැදුරු, පාපිසි වැනි දෑ මෙමඟින් වර්ණ ගන්වා ඇත. අද ද ආරණ්‍ය සම්ප්‍රදායේ භික්ෂුන්වහන්සේලා සිවුරු පඬු පෙවීමේදී කහට පොතු තැම්බූ වතුර භාවිතා කරයි. කහට ලීයේ අරටුව නොදිරා කලක් පවතින නිසා කරත්ත රෝදවල වක් අතු සෑදීමට ද, සිල්පර කොට සඳහා ද, තුවක්කු මිටි සෑදීම සඳහා ද භාවිතා කරයි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති 

Read More

මස්බැද්ද [Masbedda] (Gymnema sylvestre)

ප්‍රාදේශීයව මස්බැද්ද යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබන ශාක විශේෂ කීපයක් ඇතත් Gymnema sylvestre ශාකය ප්‍රධාන වශයෙන් මස්බැද්ද ලෙස සලකා ඔසු පිණිස භාවිතා කරයි. මෙය ආධාරක ශාකයක් මත වැඩෙන කාෂ්ඨීය වැලකි. පත්‍ර ඇතුළුව වැලෙහි බොහෝ කොටස් ද, විශේෂයෙන් ළපටි ශාඛා ද බූව සහිතය. සරල ඒකාන්තර පත්‍ර පුළුල් ලෙස අණ්ඩාකාර සිට අණ්ඩාකාර ලන්සාකාර වේ. පුෂ්ප මංජරිය ඡත්‍රයක් වැනි බහු අක්ෂයකි. මල් ළා කහ පැහැතිය. බූමණියක් සහිත බීජ සුලඟ මඟින් ව්‍යයාප්ත වේ. දේශීය වෛද්‍යවරු හීන් මස්බැද්ද සහ මහ මස්බැද්ද යනුවෙන් ප්‍රභේද දෙකක් හඳුනාගෙන ඇත. හීං මස්බැද්ද කොළ තරමක් අඳුරු පැහැති වන අතර කොළ සාපේක්ෂව කුඩාය. මස්බැද්ද Apocynaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. 

මෑතකාලීනව දියවැඩියාව සඳහා ප්‍රත්‍යයක්ෂ ඖෂධයක් ලෙස මස්බැද්ද ශාකය වඩාත් කතාබහට ලක්විය. දියවැඩියාවට එරෙහි ගුණයන් ඇත්තේ මස්බැද්ද කොළවල බවත් ශාකයේ අනෙක් කොටස්වල එවැනි ගුණයක් නැති බවත් පර්යේෂණ මගින් තහවුරු කර ඇති බව සඳහන් වේ. දියවැඩියාවට අමතරව විශේෂයෙන් මුත්‍ර සමඟ සීනි පිටවීම, ග්‍රන්ථි ඉදිමුම්, අක්මා රෝග, ප්ලීහා රෝග, මුත්‍ර රෝග, ප්‍රතිශ්‍යා, ඇදුම, ක්ෂය රෝගය, හෘද දුර්වලතා, ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී මස්බැද්ද ශාකයේ කොළ, මුල්, ඇට ආදිය භාවිතා කරයි.

දියවැඩියාවට සහ මුත්‍ර සමඟ සීනි පිටවීමට (මධුමේහයට) මස්බැද්ද පත්‍ර චූර්ණය යොදයි. මස්බැද්ද බීජ චූර්ණය ප්‍රතිශ්‍යා සහ ක්ෂය රෝගයට ප්‍රතිකාරයකි. ඇදුම රෝගය සඳහා වියළාගත් මුලේ පොතු පිලිස්සූ දුම ආග්‍රහණය කිරීම සහ උණට කොළ කෂාය දීම සිදු කරයි. මුලේ පොතු අක්ෂි රෝග සඳහා ද භාවිතා කරයි. එමෙන්ම ගෙඩි ඉහිරීමට මස්බැද්ද කොළ පොතු, ගඳපාන කොළ, කහ, ලුණු දමා කොටා මලවා බැඳීම සහ ලුණුවරණ කොළ පොතු සහ මස්බැද්ද කොළ පොතු කහ, ලුණු දමා කොටා මලවා බැඳීම ආදී ප්‍රතිකාර රැසක්ද අත් වෙද පොත්වල සඳහන් කර ඇත.

මස්බැද්ද කොළ සැපීමෙන් දිවෙහි රසඥතාවය යම් කාලයකට වෙනස්වී යාම මෙම ශාකය ගැන දන්නා අයගේ අත්දැකීමකි. වඳ බව නැති කරන ඖෂධ යෝග කිහිපයකට මස්බැද්ද භාවිතාකරන බව දේශීය වෛද්‍යවරු ප්‍රකාශ කරති. වැරදීමකින් බුලත් විට කන හුණු කැවුණහොත් මස්බැද්ද කොළ කිහිපයක් හපා එම යුෂ ගිලීමෙන් හුණු සම්පූර්ණයෙන් විෂ ඉවත් වන බව කියැවේ. 

සහාය මහාචාර්ය පියල් මාරසිංහ මහතාට අනුව ඇතැම් ප්‍රදේශවල තුවාල, තැලුම් සහ මස්පිඩු ඉරීයාම ආදිය සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී භාවිතා කරන මස්බැද්ද ශාකය මෙය නොවන අතර එය Mallotus repandus නම් උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වන වල් කැප්පෙටියා නම් ශාකයකි.  එතුමාගේ අදහස වන්නේ Gymnema sylvestre ශාකයේ  ශක්තිමත් කාෂ්ඨීය වැල දඩයක්කරුවන් මස් බැඳගෙන යාම සඳහා භාවිතා කළ නිසා මස්බැද්ද ලෙස හැඳින්වූ බවත් වැල් කැප්පෙටියා ශාකයේ, ශරීරයේ ඉරීගිය මාංශපේෂී යථා තත්වයට පත් කිරීමට සමත් ගුණයන් පවතින හෙයින් එය මස්බැද්ද ලෙස හඳුන්වා ඇති බවත්ය. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය, ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති සහ වෙනත්

මස්බැද්ද වැලේ සේයාරුව_ ආචාර්ය Siril Wijesundara වනස්පති ෆේස්බුක් සමූහයේ පලකරන ලද්දකි

වල් කැප්පෙටියා (Mallotus repandus)

Read More

කොබෝලීල [Koboleela] (Bauhinia sp.)

රතු කොබෝලීල (Bauhinia purpurea)

සුදු කොබෝලීල (Bauhinia acuminata)

කහ පෙතන් (Bauhinia tomentosa)

බෞද්ධ සූත්‍ර පිටකයෙහි ඇතැම් අවස්ථාවල පරසතු යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත්තේ ද කොබෝලීල ශාකය යි. "ඔබ රමණීය සිත්කලු පරසතු නම්වූ කොබොලීල මල් රැගෙන ගී ගයමින් දිව මල්දම් ගොතමින් සතුටු වෙහි." යනුවෙන් ඛුද්දක නිකායට අයත් විමාණ වස්තුවෙහි සඳහන් වේ. ගිනිකොන දිග ආසියාව නිජබිම ලෙස සැලකෙන කොබෝලීල ශාක ඉන්දියාවට දේශීය වන අතර ඇතැම් විශේෂ මෙරටට හඳුන්වාදී වගා කර ඇත. මෙලෙස මෙරට වගාකර ඇති Bauhinia විශේෂ රැසක් ඇතත් වෙදකමට සම්බන්ධ මූලාශ්‍රවල දැක්වෙන්නේ ඉහත සඳහන් වර්ග ගැන පමණි. සිනිඳු දුඹුරු පැහැති පොත්තක් සහිත මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ ශාකයක් වන මෙහි සරල ඒකාන්තර පත්‍ර හෘදයාකාර හැඬයකින් යුක්ත ය. පත්‍රයේ කොටසක් ඛන්ඩිකා දෙකකට බෙදී පවතී. පුෂ්ප මංජරියක ගට ගන්නා විශාල අලංකාරවත් මල් සුවඳවත් ය. සුදු, දම් හා ළා රතු පැහැති මල් හට ගනී. මෙම උද්භිද ගණයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂ දෙකක් ඇති අතර ඉන් එක් වර්ගයක් කහ පැහැති මල් හට ගන්නා කහ කොබෝලීල හෙවත් කහ පෙතන් (Bauhinia tomentosa) ය. අනෙක් දේශීය ශාකය මයිල (Bauhinia racemosa) වන අතර ඇතැම් අවස්ථාවල මයිල ශාකය ද සුදු කොබෝලීල ලෙස හඳුන්වා ඇතත් එහි ඖෂධීය භාවිතාවන් ගැන පොතපතෙහි වෙනමම සඳහන් කර ඇත. එකම ගණයේ ශාක විශේෂ වුවද මයිල මල් අනෙක් Bauhinia විශේෂවලට සාපෙක්ෂව බෙහෙවින් කුඩාය. මයිල ශාකයේ ඖෂධීය භාවිතාවන් ගැන ලිපියක් මෙහි ද පලකර ඇත. පෙබරවාරි සිට අප්‍රේල් කාලයේ කොබෝලීල ශාකවල මල් හට ගනී. ඵලය පැලෙන සුළු කරලකි. කරලක් තුල බීජ 6-15 පිහිටා තිබිය හැකි ය. ගෙවතු සහ උද්‍යාන අලංකරණය සඳහා ද මාර්ග දෙපස සෙවන සඳහා ද වැවිය හැකි කොබෝලීල ශාක Fabaceae කුලයට අයත්ය.  

වණ සේදීමට, වණ රෝපණයට, අතීසාර, ප්‍රවාහිකා, ගුද භ්‍රංශ, රක්තඅර්ශස්, රක්ත පිත්ත, ඇදුම, ක්ෂය රෝගය, රකත ප්‍රදර, පණු රෝග, ගණ්ඩමාල රෝගය, කුෂ්ට, මලබද්ධය ආදී රෝගාබාධ බොහෝමයක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට කොබෝලීල ශාකයේ පොතු, කොළ, මුල්, මල් ඇතුළු පංචාංගයම භාවිතා කරයි. පොදුවේ ගත්කල කොබෝලීල වර්ග සියල්ලම ගුණයෙන් සමාන ලෙස සලකා ඇතත් රතු කොබෝලී ගලගණ්ඩ රෝගයට විශේෂයෙන් ගුණදායක බව සඳහන් කර ඇත. 

වණ සේදීමට කොබෝලීල පොතු තැම්බූ ජලය භාවිතා කරයි. අර්ශස් රෝගයට ඉතා සියුමව සකසා ගත් මෙම මුල් චූර්ණය මෝරු සමග දෙයි. ගණ්ඩමාල රෝගයට ප්‍රතිකාර ලෙස කොබෝලීල පොතු චූර්ණය හෝ කෂාය බීමට දීම සහ පොතු අඹරා ආලේප කරයි. මෙම පොතු තම්බා එම වතුරින් කට සේදීම මුඛ රෝග සඳහා ප්‍රතිකාරයකි. කොබෝලීල මල් සීනි සමඟ ලිප තබා පැසවූ මිශ්‍රණය මල බද්ධයට ඉතා හොඳ මෘදු විරේකයකි. සර්ප විෂට ප්‍රතිකාරයක් ලෙස කොබෝලීල පංචාංගය පොල් විනාකිරි සමඟ කෑ මුඛයේ ගෑම සිදු කරයි.

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති   

Read More