පුපුල [Pupula] (Vernonia zeylanica)

පුපුල වැල් යනුවෙන්ද හඳුන්වන මෙය මීටර් 2.5 පමණ දුරට පැතිරී වැඩෙන පඳුරු අකාර ශාකයකි. ළපටි කඳේ බූවක් දක්නට ලැබේ. රවිකිඤ්ඤාකාර හෝ අණ්ඩාකාර හැඩැති පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. පත්‍රයක් දිගින් සෙ.මි. 8 හා පළලින් සෙ.මි. 3 දක්වා වර්ධනය වේ. පත්‍ර දාරය කඩතොළු සහිතය. රළු පත්‍ර තලය දෙපසම බූව පිහිටන අතර උඩු පෘෂ්ඨයේ බූව ක්‍රමයෙන් නැතිවී යයි. ශාඛාවල අග්‍රස්ථයෙන් ඇති වන පුෂ්ප මංජරිවල සුදු පැහැති මල් රාශියක් හට ගනී. විසිතුරු ශාකයක් ලෙස වැවීමට ද සුදුසු ශ්‍රි ලංකාවට ආවේනික ශාකයක් වන පුපුල Asteraceae උද්භිද කුලයට අයත් ය.

පුපුල අපේ රටට රටට ආවේනික ශාකයක් හෙයින් දේශීය වෙදකමට අනන්‍ය ඖෂධයක් ලෙස සැලකේ. කැඩුම් බිඳුම්, ගෙඩි, වණ, වාතරක්ත, ඇදුම, ආහාර විෂවීම, ක්ෂත, සර්ප විෂ, ගඩු, පිලිකා, මුඛ තුවාල, අර්ශස්, භගන්දරා, දරුවන්ගේ සන්නි රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට පුපුල සම්පූර්ණ ශාකයම භාවිතා කරයි. පුපුල අස්ථි සංධාන, ක්ෂත ශෝධන හා රෝපණ, ඉදිමුම් නසන, වේදනා සමනය කරන, රැධිරය පිරිසිදු කරන ආදී ගුණ සහිතයි. බාලකුමාර වැල්මී කල්කය, ඔඩු තෛලය, උල්ලෝගම් තෛලය පුපුල යොදා නිපදවන ඖෂධයන් ය. 

කැඩුම් බිඳුම් සඳහා පුපුල කොළ සහ පොතු යොදා සිඳගත් තෙල් වර්ග භාවිතා කරයි. ගෙඩි වණ සඳහා කොළ අඹරා ආලේප කරයි. කොළ යුෂ ස්වල්පයක් බීමට දීමෙන් ඇදුම රෝගය සමනය වෙයි. වාතරක්තයට පුපුල කොළ, කහ සමඟ කබලේ පුලුස්සා අඹරා ආලේප කරයි. ආහාර විෂ වූ විට වමනය කරවීම සඳහා කොළ යුෂ බීමට දෙයි. ක්ෂතවලට පුපුල කොළ මලවා ගෑම සහ බැඳීම සිදු කරයි. තුවාලවලට නික, එරබදු, පුපුල, හැල කොළ ආදියෙහි යුෂ ගෙන මී පැණියෙන් අනා ආලේප කරයි. කැඩුම් බිඳුම් සඳහා පුපුල කොළ, කොබ්බෑ කොළ පොතු, සේරු කොළ, හාතාවරිය කොළ සමව ගෙන කහ, ලුණු හා අමු පොල් ස්වල්පයක් දමා කොටා මලවා බඳී. ඔඩුවණ හා කැපුම් තුවලවලට පුපුල කොළ, පොඩිඅරසි කොළ, ඉල්ල දළු සමව ගෙන කපා ලුණු දමා කොටා මලවා බඳී. පොළොං විෂට පුපුල දළු මුත්‍රයෙන් නස්න කරයි. ක්ෂත ශෝධනයට සහ රෝපණයට පුපුල දළු, ඉල්ල දළු, අමුකහ, ලුණු දමා කොටා මලවා බඳී. දරුවන්ගේ සන්නි රෝග, වලිප්පු, ඇදුම, කැස්ස සඳහා පුපුල දළු අනුපානයෙන් යොදයි. අපට රටෙහි පමණක්ම හමුවන මෙම වටිනා ඖෂධ පැළෑටිය ගෙවත්තෙහි විසිතුරු ශාකයක් ලෙස හෝ වවාගෙන සුරක්ෂීත කිරීම දේශීය වෙදකමට හිතැති සැමගේ යුතුකමකි.

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

Read More

රත්කෑල [Rathkela] (Butea monosperma)

ගස් යට වැටුණු කෑල මල් රතු පලසක් මෙන් දිස්වන හෙයින් ඒ දකින සිවළුන් මස් කැබලි යැයි රැවටෙන බව ජනප්‍රවාදවල සඳහන් වේ. සිංහලෙන් කෑල, ගස් කෑල, ගස් කෑලිය ආදී නම්වලින්ද සංස්කෘතෙන් පලාශ යනුවෙන්ද හඳුන්වන රත්කෑල මීටර් 15 පමණ උසට අක්‍රමවත්ව අතු පැතිරි වැඩෙන මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ දේශීය ශාකයකි. ගණකම් රළු පොත්ත පතුරු ගැලවෙන ස්වභාවයක් ගනී. දිගු නටුවක් සහිත ත්‍රිපත්‍රි සංයුක්ත පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. අග්‍රස්ථ පත්‍රිකාව විශාල වන අතර දිගින් සෙ.මි.12 හා පළලින් සෙ.මි.10 පමණ විය හැකිය. පුෂ්ප මංජරිය ඒකාක්ෂයකි. කලාතුරකින් බහුඅක්ෂ ද වේ. කෑල මල් දීප්තිමත් රතු තැඹිලි පැහැතිය. මලක් සෙ.මි. 4-5 පමණ දිගුය. එරබදු මලට සමානකමක් දක්වයි. ඵලය සෙ.මි. 15 පමණ දිග කරලකි. පැතලි බීජ උපවෘක්කාකරය. කෑල Fabaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාකයකි. 

වාත රෝග, පිත්ත කෝප, ශ්ලේෂ්මල දෝෂ, වටපණු ආදී පණු රෝග, ග්‍රහණි, ශාරීරික අපහසුතා, නයි විෂ, ප්‍රදර රෝග, මූල රෝග, ගුද රෝග, චර්ම රෝග, ප්‍රවාහිකා, ගෙඩි, ගඩු, මුත්‍ර රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට රත්කෑල ශාකයේ කොළ, පොතු, ඇට, මැලියම් ආදිය භාවිතා කරයි. රත්කෑල කොළ ශක්තිජනක, කාමෝද්දීපක, වණ ශෝධනය කරන තාපය හා දූෂිත වායු හරණය කරන ගුණ සහිත බවත් රත්කෑල මල් ධාතුවල උෂ්ණය සමනය කරන, කාමෝද්දීපක, රුධිය පිරිසිදු කරන සහ කැටි කරන ගුණ සහිත බවත් සඳහන් වේ. 

උදර රෝග අතීසාර ආදියට රත්කෑල කොළ කෂාය හෝ යුෂ යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. ගෙඩි පැසවීමට, ගඩුවලට සහ අණ්ඩවාතයට කොළ අඹරා ගෑමත්, මල් ජලයෙන් තම්බා අඹරා ගෙඩිමත තබා බැඳීමත් සිදු කරයි. අර්ශස්, කුසගිනි මදිකම සහ කාන්තා ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා කෑල පොතු කෂාය ගුණය. මුත්‍ර මාර්ගයෙන් ලේ පිටවන විට කෑල පොතු තැම්බූ වතුර බොන්නට දෙයි. පණු රෝග සඳහා කෑල ඇට ජලයේ බහා පිපුණු පසු පිට සිවිය ඉවත් කර ඇතුලත මඳය වියළා මී පැණියෙන් අනා දිනකට තුන් වරක් බැගින් දින තුනක් දී 4 වන දින උදයේ විරේචනය සඳහා එඬරු තෙල් දිය යුතුය. ගොනුසු විෂට කෑල ඇට වරා කිරෙන් අඹරා ආලේප කරයි. 

විශාල කෑල ගසක් මීටර් 2 ක් පමණ උසින් කපා එහි වංගෙඩියක් මෙන් කුහරයක් සාදා එයට ඇට ඉවත් කළ නෙල්ලි ග්‍රෑම් 3840 පමණ පුරවා, කෑල ලීයකින්ම ඇබයක් සකස් කර කට වසා, එම කඳ වටා ගොම වැරටි ගොඩ ගසා ගිනි තැබූ පසු සෑදෙන සාරය යොදා ගෙන මිනිසකු අවුරුදු 300 ක් පමණ ජීවත්කර විය හැකි ඖෂධයක් සාදා ගන්නා අකාරය ගැන මහනුවර රජ සමයේ විසූ ශ්‍රි රත්නසේකර රාජ නම් වෛද්‍යවරයා විසින් රචිත අත්වෙද පොතක සඳහන්වේ. මෙය අතහදා බැලූ කෙනෙක් ගැන තොරතුරක් දැන ගන්නට නැත. කෙසේ වෙතත් මෙය වාජීකරණ රසාන ගුණ සහිත ඖෂධයක් විය යුතු බවයි විද්වත් අදහස.  

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති

Read More

ආයාපාන [Ayapana] (Ayapana triplinervis)

ආයාපාන ශාකය නිවර්තන ඇමරිකාව නිජබිම කරගත්, මෑත කාලයක අප රටට හඳුන්වාදෙන ලද කුඩා බහු වාර්ෂික පැළෑටියකි. රතු පැහැති කඳ පොළවට සමාන්තරව වැලක් ආකාරයෙනුත් ශඛා සෙ.මි. 20-30 පමණ පොළවෙන් ඉහලට එසවීත් වර්ධනය වෙයි. අඳුරු කොළ පැහැති රේඛීය සරල පත්‍ර සම්මුඛව පිහිටයි. පත්‍රයක් සෙ.මි. 5-8 පමණ දිගු ය. පත්‍රවල සුගන්ධකාරක දුව්‍ය අංඩගුය. ඡත්‍රාකාර පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා මල් රෝස හෝ සුදු පැහැතිය. මෙම ශාකය කලකට පෙර Eupatorium triplinerve යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා තිබුණි. ආයාපාන Asteraceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි.

දේශීයව ආයාපාන ශාකයේ භාවිතයක් ගැන තොරතුරු දැන ගන්නට නැති අතර මෑතක සිට ඉන්දියානු අයුර්වේදයේ ඖෂධ සඳහා යොදා ගන්නා බව සඳහන් වේ. උණ, ප්‍රතිශ්‍යා, පාචන සහ අධික ලෙස දහදිය වැගිරීමට ප්‍රතිකාර කිරීමට පිලිපීන වැසියන් මෙය භාවිතා කරයි. ඔවුන් මෙම ශාකය කෂාය කර වමනකාරකයක් ලෙසද ප්‍රයෝජනයට ගනී. එමෙන්ම කෂාය සහ අමු යුෂ බාහිර සහ අභ්‍යයන්තර වණ තුවාල සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගනී. අඩු මාත්‍රා වෙන් දෙන කෂාය උත්තේජක සහ ස්මෘති කාරක (සිහිය වඩවන) ගුණ සහිත බව සඳහන්. ගයානා, බ්‍රසීල, පිලිපීන සහ ඉන්දියානු වැසියන් නාග විෂට ප්‍රතිකාර කිරීමට ආයාපාන ශාකය යොදා ගනී. අජීර්ණය සඳහා ප්‍රතිඵලදායක ඖෂධයක් ලෙසද චර්ම රෝයන්හිදී තැවිලි සඳහා ද ආයාපාන ශාකය භාවිතයට ගන්නා බව සඳහන් වේ. විදේශීයව මෙම සම්පූර්ණ ශාකයම නිදන්ගත පාචනය, වමනය, උණ, හිසරදය, නින්ද නොයාම, පෙනහළු රෝග, ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා, නිව්මෝනියා, බඩවැල්වල රෝග, සර්ප විෂ, ඔසප් රෝග, කැස්ස, උගුරේ ආබාධ,  ආදි රෝග රැසක් සඳහා ද ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගන්නා බව අන්තර්ජාල මූලාශ්‍රවල සඳහන් වේ. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

ගිනි සපු [Gini Sapu] (Michelia champaca)

ගිනි සපු මීටර් 30 පමණ උසට සෘජු කඳක් සහිතව වර්ධනය වන අප රටට හඳුන්වාදෙන ලද ශාකයකි. සිනිඳු පොත්ත අළු පැහැතිය.  දිග සෙ.මි. 35 ක් සහ පළල සෙ.මි. 10 පමණ වන සරල පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. පත්‍රයේ යටිපස ළා පැහැති වන අතර සියුම් බූවක් සහිතය. පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා කහ හෝ තැඹිලි පාට මල් අලංකාවත් මෙන්ම ඉතා සුවඳවත් ය. එල්ලෙන පොකුරක් ලෙසට හට ගන්නා කොළ පැහැති ගෙඩිවල ගැටිති සහිතයි. පරිණත ගෙඩි පැලී රෝස පැහැති ඇට පිටතට විවෘත වේ. මෙම උද්භිද ගණයටම අයත් වල් සපු (Michelia nilagirica) නම් මීටර් 15 පමණ උසට වැඩෙන දේශීය ශාකයක් ඇති අතර එහි මල් සුදු පැහැතිය. සපු Magnoliaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාක විශේෂයන් ය.

උණ, අක්ෂි රෝග, සමේ රෝග, ලාඳුරු, වණ, තුවාල, පිලිස්සුම් තුවාල, ඉදිමුම්, දැවිල්ල, ආතරයිටීස්, රක්තවාතය, දියවැඩියාව, ලිංගික දුර්වලතා, අජීර්ණය, වමනය, පණු රෝග, මුත්‍ර ආබාධ, ආහාර අරුචිය, මලබද්දය ඔසුප් වීමේ දෝෂ, උදරාබාධ, ඉරුවාරදය ආදී රෝග රැසක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට සපු ශාකයේ කොළ, පොතු, මුලේ පොතු, මල්, ඇට ආදිය භාවිතා කරයි. සපු උත්තේජක, විරේචක, මුත්‍රකාරක, ශුක්‍ර වඩවන, විෂබීජ නසන ආදී ගුණ සහිතයි.

සපු ශාකයේ පොත්ත උණ රෝගවලට ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගනී.   මල් ඇස් සහ පිළිස්සුණු තැන්වලට සහනය ගෙනදෙයි. සමේ රෝගවලදී මුලෙහි පොත්ත බහුලව භාවිතා කරයි. සපු ශාකයේ විවිධ කොටස් ධාතු වර්ධනීය ඔසු ලෙස භාවිත කෙරෙන අතර සමෙහි සෛල වඩවන බැවින් ආලේප ලෙස ද භාවිතා කරනු ලබයි. මලෙන් සාදන ටොනික් වර්ග ආමාශගතව ආහාර රුචිය උපදවයි, එය ආමාශගත වාතය සමනය කරන ඔසුවකි. අජීර්ණ, වමන හා අරුචි, උණ සඳහා ප්‍රතිකාරවලදී බහුලව යොදා ගැනේ. වකුගඩු සම්බන්ධ අසාමාන්‍ය තත්වවලදී මූත්‍රකාරක ඔසුවක් ලෙස ද භාවිත වේ. සපුමල් තෙල සාමාන්‍ය හිසරදය සහ ඉරුවාරදය වැනි කල්පවත්නා හිසේ ආබාධ සඳහා හොඳ ඔසුවකි. පිත සහ සෙම පහළ දමන අතර වාතය ඉහළ දමයි. කදිම සිසිලනකාරකයකි. සපු කොළ වලින් ගන්නා සුගන්ධ තෙල අධික ලෙස වාෂ්පශීලී ගුණ දරයි. එය තුවාල සහ ඉදිමුම් සඳහා ඉක්මන් සහනය ගෙන දෙයි. මී පැණි සමග ගත්විට කොළ යුෂය ශරීරයේ අභ්‍යන්තර වේදනා සඳහා සහනය ගෙනෙයි. සපු කෂාය කර ගත් විට ආතරයිටිස්, උරස් කුහරයේ ආබාධ, හෘද නාල පටුවීමෙන් සෑදෙන වේදනා සඳහා සහනය ගෙනෙයි. එඬරු තෙල් සමග මිශ්‍ර කර ගත් සපු කොළ යුෂ සන්ධිවල ආලේපනයට ඉතා සුදුසු බැවින් එය ආතරයිටිස් රෝගයට ඔසුවක් ලෙස ගැනේ. 

ඉමිහිරි සුවඳකින් යුක්ත සපු මල් පූජාකිරීමට ඉතා අගනේය. මෙරට විහාර චිත්‍රවල සපුමල ඇසුරෙන් කළ නිර්මාණ දක්නට ලැබේ. සපු මල් උතුරු ඉන්දීය පෙදෙස්වල ශිව දෙවියන් සහ කෘෂ්ණා පූජාවල දී බහුලව භාවිත කෙරේ. සිංහල කවිය හා ගීතය තුළ ද සපුමලට හිමිවන තැන වැදගත් කමින් අනූනය. සපු මලෙන් ලබා ලන්නා සුගන්ධ තෙල් සුවඳ විලවුන් නිශ්පාදයේදී යොදා ගැනේ. රීප්ප සහ ලෑලි සඳහා සුලබව භාවිතා කළද සපු ලී වටිනාකමින් අඩු දැවයක් ලෙස සැලකේ. ගෘහ භාන්ඩ සෑදීමට භාවිතා කරනුනේ කලාතුරකිනි. සපූ ලීය වියළි කාලවලදී හැකිලීමත් වර්ෂා කාලයේදී ප්‍රසාරණය වීමත් ලොකු පරාසයක සිදුවීම එහි වටිනාකම අඩු වීමට එක් හේතුවකි. 

මූලාශ්‍ර_ දේවගේ දොං ප්‍රියන්ත කුමාර මහතාගේ ලිපියක් ඇසුරින් සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

හෙන්දිරික්කා [Hendirikka] (Mirabilis jalapa)

හෙන්දිරික්කා සෙ.මි. 30 සිට මීටරයක් දක්වා උසට බෙහෙවින් අතු පැතිරී වැඩෙන කුඩා වාර්ෂික පැළෑටියකි.  ශීග්‍ර වර්ධනයක් සහිත අකාෂ්ඨමය ශාකයක් වන මෙහි පොළවෙන් උඩ කොටස කෙටි කලකින් මිය ගියද අලය හෙවත් ආකන්දීය මුල නොනැසී පවතී. දිග සෙ.මි. 5-15 සහ පළල සෙ.මි. 3-4 පමණ වන හෘදයාකාර සරල පත්‍ර සම්මුඛව පිහිටා තිබේ. ක්‍රමවත්ව පිහිටන ද්වී ලිංගික පුෂ්ප අලංකාරවත්ය. දම්, සුදු, රතු, කහ ආදී විවිධ වර්ණයන්ලෙන් යුත් මල් හට ගන්නා හෙන්දිරික්කා ප්‍රභේද රාශියක් දක්නට ලැබේ. ඵලය දාර සහිත චර්මලයකි. සැඳෑ සමයේ මලින් බර වන හෙන්දිරික්කා ගෘහ අලංකරණය සඳහා විසිතුරු මල් පැළෑටියක් ලෙස ද වැවිය හැකිය. සන්ධ්‍යා කාලයේ 4ට පමණ මෙහි මල් පිපීමට පටන් ගැනීම ශාක ලෝකයේ සුවිශේෂි වූ රිද්මයානුකුල සංසිද්දියක් ලෙස සැලකේ.  හෙන්දිරික්කා Nyctaginaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාකයකි. 

මලබද්ධය, වණ, සැරව ගෙඩි, ඉදිමුම්, ශාරීරික දුබලතා, තැලුම්, ගෙඩි, පිලිස්සුම් ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට හෙන්දිරික්කා ශාකයේ කොළ, මුල්, අල සහ ඇට භාවිතා කරයි. හෙන්දිරික්කා රේචන, ශාමක, ශක්තිජනක හා බලකාරක ගුණ සහිතයි. 

පිලිස්සුම් තුවාල සඳහා සම්පූර්ණ ශාකය කොටා යුෂ ගෙන තුවාලයේ ආලේප කිරීම හෝ එම යුෂ තල තෙල් සමඟ කකාරා ආලේප කිරීම සිදු කරයි. සැරව ගෙඩි සඳහා මුල් අඹරා ප්‍රලේපයක් ලෙස යොදයි. ශාරීරික දුර්වලතාවයන්ට හෙන්දිරික්කා මුල් එළඟිතෙලෙන් බැද එළකිරි සමඟ වැලඳිය යුතුය. තැල්මට මුල් ඇල් දියෙන් ගලගා ආලේප කරයි. කොළ යුෂ රත්කර ආලේප කිරීමෙන් ගෙඩි පැසවා යයි. ආසාත්මිකතාවයක් නිසා ඇති වන කරප්පන්වලට පත්‍ර ස්වරසය ආලේප කරයි. හෙන්දිරික්කා අල මෘදු විරේචන ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා කළ හැකිය. හෙන්දිරික්කා මුල් සහ ඇට යම් විෂ සහිත බවකින් යුක්ත බව සඳහන්. 

හෙන්දිරික්කා මල්, පූජකිරීමටත්, ගුප්ත විද්‍යා කටයුතු සඳහාත්, ආහාර වර්ණකයක් ලෙසත් යොදා ගන්නා අතර කොළ පළාවක් ලෙස කෑමට ගත හැකිය. සවස 4 ට පමණ මල් පිපෙන බැවින් පැරැන්නෝ වේලාව දැන ගැනීමට මෙම ශාකය භාවිතා කර ඇත. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ අන්තර්ජාලයෙන්

සේයාරූ_ අන්තර්ජාලයෙන් 

Read More

කුරුඳු [Kurundu] (Cinnamomum verum)

පත් කුරුඳු නමින්ද හඳුන්වන කුරුඳු මීටර් 20 ක් දක්වා උසට වැඩෙන අප රටට ආවේනික මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ ශාකයකි. සදාහාරිත ශාකයක් වන මෙහි තරමක් ඝණකම් පොත්ත ඇතුලතින් රතු පැහැතිය. දිළිසෙන සුලු සරල පත්‍ර  සම්මුඛව හෝ උප සම්මුඛව පිහිටයි. පත්‍රයක් සෙ.මි. 15 දක්වා දිගු විය හැකි අතර පත්‍රය දික් අතට පිහිටන පැහැදිළි නාරටි 3-5 ක් දක්නට ලැබේ. දල්ල දඹුරු පැහැයට හුරු රතු පැහැතිය. බහුඅක්ෂ පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා මල් ළා කහ පැහැතිය. කොළ පැහැති ගෙඩි ඉදුණු පසු අඳුරු දම් පැහැයක් ගනී. කුරුඳු ශාකය කලකට පෙර Cinnamomum zeylanicum යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා තිබුණි. මීට අමතරව Cinnamomum උද්භිද ගණයට අයත් කපුරු කුරුඳු, පැඟිරි කුරුඳු, සෙවෙල් කුරුඳු, වැලි කරුඳු, පැණි කුරුඳු, වල් කුරුඳු ආදී ලෙස අප රටට ආවේනික තවත් කුරුඳු වර්ග රැසක් ඇති අතර ඒවාද අඩුවැඩි වශයෙන් ඖෂධ සහ අහාර සඳහා භාවිතා කරයි. කුරුඳු විශේෂ Lauraceae උද්භිද කුලයට අයත් ය. 

හෘද රෝග, ආතරයිට්ස්, මුත්‍ර රෝග, පිත්ත රෝග, රුධිරයේ මේදය අධික බව, ප්‍රතිශ්‍යාව, හිසරදය, අහාර අරචිය, කුසගිනි මදිකම, ආහාර දිරවීමේ දෝෂ, ග්‍රහණි, අරශස්, උදරාබාධ, පාචනය, කුරුලෑ, චර්ම රෝග, පිළිකා, මුඛ රෝග, කර්ණ රෝග, කැස්ස, ඇදුම, ක්ෂය රෝගය, පීනස, මුත්‍ර අඩස්සිය, පූයමේහ ආදී රෝග රැසකට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා කුරුඳු ශාකයේ කොළ, කොළ, පොතු, මුල්, ඇට, සහ තෙල් ආදිය භාවිතා කරයි. කුරුඳු කොළ, ඇට, පොතු, මුල් ආදියෙන් වෙන වෙනම සිඳ ගන්නා තෙල් විවිධ වර්ණයෙන් සහ ගුණයන්ගෙන් සමන්විතය. කුරුඳු අක්මාව උත්තේනජය කරන, කෘමින් නසන, රුධිරය පිරිසිදු කරන, මුත්‍රකාරක, වාජීකරන ආදී ගුණ සහිතයි. 

කුරුඳු හා මී පැණි මිශ‍්‍ර කොට ආහාරයට ගත් විට බොහෝ රෝග සුවපත් වන බව නූතන පර්යේෂණ මඟින් තහවුරු කරගෙන ඇත. මීපැණි හා කුරුඳු කුඩු කලවම් කර බටර්, ජෑම්, ජෙලි මෙන් වෙනත් ආහාරයක් සමඟ උදෑසන කෑමට ගැනීමෙන් ධමනිවල මේදය තැන්පත් වීම අඩු කොට හෘද ආබාධ වැලැක්වීමට සමත් ය. එමෙන්ම එය ස්වසන අපහසුතා සඳහා ද ප්‍රතිකාරයකි. ආතරයිටිස් රෝගය නිසා සන්ධි ඉදිමීමට ලක්වූ රෝගීන්ට දිනපතා උදේ, සවස හා රාති‍්‍රයට මී පැණි මේස හැඳි දෙකක් හා කුරුඳු කුඩු තේ හැන්දක් මිශ්‍රකර කෑමට ගැනීම බෙහෙවින් ප්‍රතිඵලදායක ය. මුත‍්‍රාශය සහ පිත්තාශය වැනි ආශවල සිදුවන ආසාදන සඳහා පිළියමක් ලෙස කුරුඳු කුඩු මේස හැඳි දෙකක් හා මී පැණි තේ හැන්දක් මඳ උණුසුම් වතුර වීදුරුවකට දිය කර බීමෙන් ආශවල ඇති විෂ බීජ විනාශ වී ආසාදන තත්වය සුව වෙයි. සාමාන්‍ය හෝ දරුණු ප‍්‍රතිශ්‍යා තත්වයන්ගෙන් පෙළෙන අයට හා සෙම ඇවිස්සීම් ඇති අයට කුරුඳු කුඩු මේස හැඳි කාලක් මඳක් උණුසුම් කළ මී පැණි මේස හැන්දකට මුසු කොට දින තුනක් ආහාරයට ගැනීම ගුණ දායකය. එය දිගු කලක් පැවති කැස්සක්, සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව වුව ද සුව වීමට උපකාර වෙයි. කුරුඳු කුඩු හා මීපැණි දිනපතා ආහාරයට ගැනීමෙන් සිරුරේ ප‍්‍රතිශක්ති පද්ධතිය සවිබල ගන්වයි. සිරුරට බැක්ටීරියා හා වෛරසවලින් ඇති විය හැකි හානිය වළක්වයි. මීපැණි මේස හැඳි දෙකකට කුරුඳු කුඩු ඉස, ආහාර ගැනීමට පෙර වැලඳීමෙන් උදරයේ අම්ල ගතිය ඇති වීම වළක්වා  ඕනෑම බර ආහාරයක් දිරවා ගැනීමට පහසු කරයි. මී පැණි මේස හැඳි තුනක් කුරුඳු කුඩු තේ හැන්දක් එකට අනා නින්දට යාමට පෙර මුහුණේ ආලේප කර පසුදා උදේ උණුසුම් වතුරෙන් සේදීමෙන් කුරුලෑ ඉවත් කර ගත හැකිය. මෙය දිනපතා ම සති දෙකක් නොකඩවා කිරීමෙන් කුරුලෑවලින් වන හිරිහැරයෙන් සම්පූර්ණයෙන් ම මිදීමට පුළුවන. සමේ ඇති වන දද, කුෂ්ඨ හා වෙනත් දිලීර ආසාදනවලට ප‍්‍රතිකාරයක් ලෙසත් මී පැණි හා කුරුඳු කුඩු යොදා ගත හැකිය. මේ සඳහා මී පැණි හා කුරුඳු කුඩු එක හා සමාන කොටස්වලින් ගෙන එකට අනා සමේ ආසාදනය ඇති තැන්වල ආලේප කළ යුතුය. ජපානයේ හා ඕස්ටේ‍්‍රලියාවේ මෑතදී කරන ලද පර්යේෂණවලින් කුරුඳු මී පැණි මිශ‍්‍රණය ආමාශයේ හා අස්ථිවල පිළිකාවලට ප‍්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගත හැකි බව හෙළිවී තිබේ. මෙවැනි පිළිකාවලින් පෙළෙන අය දිනකට තුන්වරක් මී පැණි මේස හැන්දක් හා කුරුඳු කුඩු තේ හැන්දක් බැගින් දිනපතාම මාසයක් ආහාරයට ගත යුතුය. එමෙන්ම කුරුඳු කුඩු හා මී පැණි ආහාරයට ගැනීමෙන් මුඛ දුර්ගන්ධය පහව යයි. කන් ඇසීම වර්ධනය වෙයි. අම්ලපිත්ත හෙවත් ගැස්ට්‍රයිටීස්, ආරම්භක තත්වයේ පවතින උදරගත තුවාල ආදිය සුව වෙයි. 

ඖෂධයක් මෙන්ම සූපවේදයේ  මූලික රසකාරක ද්‍රව්‍යයක් ලෙස භාවිතා කරන, ලෝකයේ ඉතා පැරණි හා ප්‍රකට කුළුබඩුවක් වන කුරුඳු නිශ්පාදනයේ ප්‍රමුඛයා ශ්‍රි ලංකාව වීම විශේෂත්වයකි. ලෝක වෙළඳපලේ කුරුඳු අවශ්‍යතාවයෙන් 80%-90% පමණම සපුරාලන්නේ අප රටයි. දිවයිනේ දකුණු පලාතේ ගාල්ල, මාතර දිස්ත්‍රික්කවල ජනතාවගේ එක් ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ගයක් වන්නේ කුරුඳු නිශ්පාදනයයි. සුදුසු වයසට පැමිනි කුරුඳු ගස් කපා පිට පොත්ත ඉවත් කර ආවේනික ක්‍රමයකට සියුම්ව තලා ගන්නා පොත්ත හානිය අවම වන සේ ඉවත් කර වියළා ගනී. කැපූ ගස්වල කොළ හුමාල ආසවනය කිරීම කුරුඳු තෙල් ලබා ගන්නා ප්‍රධානම ක්‍රමය වේ.  

මූලාශ්‍ර_ ආයුර්වේද ඖෂධ සංග්‍රහය, ජාතික විද්‍යායතනයේ ආචාර්ය සිරිමල් පේ‍්‍රමකුමාර මහතාගේ ලිපියක් ඇසුරින් සහ අන්තර්ජාලයෙන්

පහල සේයාරුව_ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

තොටිල [Totila] (Oroxylum indicum)

ඇතැම් ප්‍රදේශවල තොටිල්ල යනුවෙන්ද හඳුන්වන තොටිල මීටර් 8 පමණ උසට වැඩෙන දේශීය ශාකයකි. අළු පැහැති ගණ පොත්තන් දරයි. පොත්ත ඇතුලත කහ පැහැතිය. මීටරයක් පමණ දිග විශාල සංයුක්ත පත්‍ර ත්‍රිපක්ෂවත් ය. පත්‍රිකා ඩෙල්ටාකාර හෝ අණ්ඩාකාර ය. ශාඛාවන්ගේ කෙලවරින් ඉහලට තරමක් විශාල පුෂ්ප මජරියක් හට ගනී. ගණකම් මණිපත්‍ර සහිත මල්වල පිටත කළු පැහැයට හුරු දම් පැහැති වන අතර ඇතුලත කහ පැහැති ය. ඵලය දිග සෙ.මි. 75 සහ පළල සෙ.මි. 9 දක්වා දිගු විය හැකි විශාල කරලකි. පියාපත් සහිත බීජ සුලඟ මඟින් ව්‍යාප්ත වේ. තොටිල Bignoniaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාකයකි. 

තොටිල මුල් දශමූලයට අයත් මහා පස්මුලේ එක් මුල් වර්ගයකි. වාත රෝග, උණ, සෙම නිසා හටගත් පීනස, ඇදුම, කැස්ස, කුෂ්ඨ, සන්ධි වාත, මුඛ රෝග, අතීසාර, විසූචිකා, ස්නායු රෝග, විෂවායු නිසා හටගත් රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා මුල්, මල්, පොතු, ඇට, කොළ, මල් පොහොට්ටු ආදී තොටිල ශාකයේ සෑම කොටසක්ම පාහේ යොදා ගනී. තොටිල ශක්තිජනක, කුසගිනි වඩවන, වේදනාවන් සමනය කරන, ඉදිමුම් නසන, කාමෝද්දීපක, කෘමිනාශක, මුත්‍රකාරක ආදී ගුණයන් සහිතයි. දශමූලාරිෂ්ටය තොටිල මුල් යොදා නිපදව ප්‍රකට ඖෂධයකි. ගර්භණී මව්වරුන්ට තොටිල යොදා නිපදවන කෂාය නොදෙන්නේ එය ගර්භයට අහිතකර විය හැකි බැවිනි.  

දරු ප්‍රසූතියෙන් පසු ගට ගන්නා උණට තොටිල මුලේ පොතු, අමු ඉඟුරු, සුදුලූණු, කොටා වණ්ඩුවේ තම්බා මිරිකාගත් යුෂට මී පැණි දමා බීමට දෙයි. විසූචිකාවට තොටිල මුලේ පොතු හා කලාඳුරු අල උණු අළු පල්ලේ දමා තම්බා මිරිකා මී පැණි දමා බීමට දෙයි. ආමවාතයට තොටිල ගසේ පොතු හෝ මුලේ පොතු වියළා කුඩුකර පත 8-4 ට සිඳවා පැය 12ක් වසා තම්බා මිරිකාගත් පාණ්ඨය (යුෂ) බීමට නියම කර ඇත. තොටිල පොතු තම්බාගත් වතුර නෑමද ආමවාතයට ගුණදායක ය. තොටිල මුලේ සුඹුලු කෂාය  වාත උපද්‍රව නිසා හටගත් වේදනාවන්ට සහනය ගෙනෙයි. අතීසාරයට තොටිල පොතු පුටපාක කර බීමට දීම හෝ තනිකර පොතු කෂාය යොදයි. කණේ වේදනාවට තොටිල පොතු යුෂ සහ රාබු අල යුෂ මඳක් රත්කර කණට වත් කරයි. තොටිල මුලේ පොතු සහ කොළ තැම්බූ වතුර නෑම සහ එයින් හුමාලය ඇල්ලීම ඉදිමුම් සහ වේදනාවන් සමනය කිරීමට උපකාරී වෙයි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ඔසුතුරු විසිතුරු 

Read More

වදකහ [Wadakaha] (Acorus calamus)

වදකහ වගුරු බිම් හෝ කුඹුරු වැනි තෙතමනය සහිත ස්ථානවල වැවෙන භූගත කඳක් සහිත කුඩා පැළෑටියකි. මෙම ශාකයෙන්, විශේෂයෙන්ම අලයෙන් සැර සුවඳක් වහනය වෙයි. රේඛීය සරල පත්‍රයක් සෙ.මි. 180 දක්වා දිගු විය හැකිය. පළල සෙ.මි.1.6-3.7 පමණ වේ. පත්‍ර මධ්‍ය ඝණ වී ඇති අතර පත්‍ර දාරය තරංගීමය ස්වරූපයක් ගනී. පුෂ්ප මංජරිය ඡදශුකියකි. ද්වීලිංගික පුෂ්ප කහ කොළ පැහැතිය. ඵලය බීජ 3 ක් හෝ ඊට මදක් වැඩි සංඛාවක් දරන බදරියකි. වදකහ Acoraceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාකයකි. එම කුලයට අයත් මෙරටින් හමුවන එකම ශාකය ද වදකහ ය. 

මස්තිෂ්ක දුර්වලතා, අපස්මාරය, පණු රෝග, ගුල්ම, අධ්මාන, අන්ත්‍රගත වේදනා, අජීර්ණ, කල්ගතවූ ආමවාත, හික්කා, අරුචි, උගුර බැරැන්ඩිය, ගණ්ඩමාලා, ගලගණ්ඩ, කැස්ස, ඇදුම, ශ්වාසනාළිකා ප්‍රදාහය, පක්ෂඝාත, ජලෝදර, පාචන, කොළරා, සර්ප විෂ, ජාපාල විෂ, මුත්‍ර ගල් ඇතුළු මුත්‍ර රෝග, බෝවන රෝග, ස්ථානීය වේදනා වැනි රෝග අවස්ථා රැසකට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා විශේෂයෙන් වදකහ අල ද අවශේෂව සම්පූර්ණ ශාකය ද භාවිතා කරයි. විශේෂයෙන් මස්තිෂ්කය උත්තේජනය කරන ගුණ සහිත වදකහ බුද්ධිය, මතකය හා මානසික හැකියාවන් වර්ධනය කරන අතර හිත සන්සුන් කරන හා මනස පැහැදිලි කරන ඔසුවක් ලෙසද ප්‍රකටය. එමෙන්ම වාජීකරණ, ඇසට හිතකර, විෂ නසන, හෘදය උත්තෙජනය කරන, ආම දෝෂ නසන, වමනකාරක, සම හැපත් කරන අහාර රුචිය වඩවන ආදී ගුණයන් රැසක්ද සහිතයි. 

අපස්මාරය, මස්තිෂ්ක රෝග සහ ස්වරභේද අවස්ථාවලදී වදකහ අල චූර්ණය ගිතෙල් හෝ තලතෙල් ලේහ කොට එළකිරි සමඟ පානය කිරීමට නියම කර ඇත. දරුවන්ගෙ උගුර කැසීම, දැවිල්ල සමඟ ඇතිවන කැස්සට පිරිසිදු වදකහ මුල් ස්වල්පයක් සපා ගිලීමෙන් සුවය ලැබෙයි. සර්ප විෂ හෝ ජාපාල විෂ සඳහා වදකහ චූර්ණය භාවිතා කරයි. පණු වමනයට උණු අළු පල්ලේ තම්බාගත් වදකහ අලයක් දෙහි ඇඹුල් සහ මී පැණි සමඟ ගලගා වරකට බිංදු 10-15 බැගින් බොන්නට දිය යුතුය. කුඩා දරුවන්ගේ පාචන, බඩ පිපුම, උදර වේදනා අවස්ථාවලදී අමු වදකහ අලයක් ගලගා පෙකනිය වටේ ආලේප කළ යුතුය. එමෙන්ම ඒ සඳහා අමු වදකහ අලයක් උණු අළු පල්ලේ තම්බා දෙහි ඇඹුල් හෝ තනකිරි සමඟ ගලගා බිදු කීපයක් පෙවිමද කළ හැකිය. ළදරු අතීසාර, ප්‍රවාහිකා (හීඳන් අතීසාරය) සහ ජලසන්නියට වදකහ අලයක් පිළිස්සූ අළු මී පැණියෙන් දියකර පෙවිය යුතුය. එමෙන්ම ළදරු අතීසාරය සඳහා වියළි වදකහ, වෙනිවැල් ගැට, කටුවැල්බටු, කෙලිද හාල්, වැල්මී සමව ගෙන කෂාය කර දිය යුතුය. ගල ගුණ්ධික හෙවත් සෙම්ගෙඩි ප්‍රදාහ වීමේදී වදකහ අලයක් ලුණුවතුරෙන් ගලගා ඇඹුල් දොඬම් යුෂින් අනා උගුරේ ආලේප කරයි.

ආසාත්මිකතාවයක් හේතුවෙන් වමනය, හිසරදය, ඇඟේ පලු මතුවීම, කැසීම, ඇස් රතුවීම, උණ හටගැනීම, හුස්ම ගැනීම අපහසු වීම ඇතිවූ විට වදකහ දෙහි ඇඹුලින් ගලගා බීමට දෙයි. වදකහ අල විනාකිරෙන් අඹරා ආලේප කිරීමෙන් වාත රෝග නිසා ඇතිවන වේදනාවන් සමනය වෙයි. හිසරදයට වදකහ සහ හීං අරත්ත අල උණුවතුරෙන් අඹරා නළලේ පැලැස්තර දමයි. වියළි වදකහ කුඩුකර වරකට මදටිය ඇටයක ප්‍රමාණයක් දිනපතා උදයට එළකිරි සමඟ බීමට දීම  බුද්ධි වර්ධනයට උපකාරී වෙයි. මෙය කුඩා දරුවන්ට නම් 125 mg පමණ විය යුතුය. 

අලුත උපන් දරුවන්ට වදකහ ඉස්ම ස්වල්පයක් මව්කිරි සමඟ දීම ගැමියන් අතර පවතින පුරුද්දකි. එය අජීර්ණ සහ පණු රෝගවලින් ආරක්ෂා වීමටත් දරුවාගේ බුද්ධිය සහ සමෘතිය වර්ධනයටත් ශරීරය පැහැපත් වීමටත් උපකාරී වෙයි. එමෙන්ම ගම්වල මව්වරු අලුත උපන් දරුවා විෂබීජවලින් ආරක්ෂාකර ගැනීමේ අරමුණින් කුඩාවට කපන ලද වදකහ අල කැබලි නූලක අමුනා අතේ හෝ ඉනේ බැඳීම සිදුකරයි. 

වදකහ සුවඳවිලවුන් සහ දන්ත චිකිත්සා ඖෂධ නිශ්පාදනයටත්, මිනිස් සිරුරට අහිතකර නොවන කෘමිනාශක නිපදවීමටත් යොදා ගනී. ගෘහස්ථ කෘමීන් පාලනය සඳහා වියළි වදකහ කුඩු කපු පුලුන් සමඟ මිශ්‍රකර බෝල සාදා භාවිතා කළ හැකිය. චර්ම රෝග හා රුධිර ගමනාගමනය සඳහා හොඳින් ක්‍රියාකරන බැවින් ජපන් වැසියක් නෑමේදී වදකහ තෙල් ඇඟ ගැල්වීමට යොදා ගනී. මෙවන් වටිනාකම් රැසක් සහිත ඖෂධ පැළෑටියක් වන වදකහ බඳුනක හෝ වවා ගැනීම ඉතා ප්‍රයෝජනවත් බව හැඟී යා යුතුය.

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය 

පහල සේයාරුව_ අන්තර්ජාලයෙන් 

Read More

ගෙඳ [Genda] (Portulaca oleracea)

ගෙඳපළා යනුවෙන්ද හඳුන්වන ගෙඳ රතු පැහැයට හුරු දුර්වල කඳක් සහිත, බිම දිගේ වැවෙන කුඩා වාර්ෂික පැළෑටියකි. තෙතමනය ප්‍රිය කරන ශාකයක් වන මෙය මුලෙහි සිට සෙ.මි. 50 දක්වා වපසරියක බෙහෙවින් අතු බෙදෙමින් වර්ධනය වේ. දිලිසෙන සුලු මාංසල පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. ප්‍රත්‍යණ්ඩාකාර පත්‍රයක් සෙ.මි. 3 දක්වා දිගු විය හැකිය. පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා පෙති 5 ක් සහිත මල් දීප්තිමත් කහ පැහැතිය. ඵලය පැලෙන කරලකි. මි.මි. 0.7 පමණ වන කුඩා බීජ වකුගඩු හැඩැතිය. මෙම උද්භිද ගණයටම අයත් හීං ගෙඳ (Portulaca quadrifida) නමින් තවත් මෙවැනිම දේශීය ශාකයක් ඇති අතර එහි කොළ සහ කඳ මීට වඩා කුඩා වන අතර පෙති 4 ක් සහිත මලක් හට ගනී. ගෙඳ ශාක Portulacaceae උද්භිද කුලයට අයත් වේ. 

කුසගිනි මදිකම, අර්ශස්, අහාර අරුචිය, මලබද්ධය, වාතරක්ත, රත්පිත්, ඉදිමුම්, මුත්‍ර අඩස්සිය, වකුගඩු රෝග, මුත්‍රාශ ප්‍රදාහය, පූයමේහ, මූත්‍ර සමඟ ලේ පිටවීම ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී ගෙඳ සම්පූර්ණ ශාකයම භාවිතා කරයි. අභ්‍යන්තර වශයෙන් පිත් සෙම් සමනය කරයි. අක්මාව උත්තේජය කරන අතර අහාර රුචිය වඩවයි. ඇස් ඉදිමුමට ගෙද කොළ සියඹලා දළු, අරළු එළකිරෙන් තම්බා අඹරා ගෑම සිදු කරයි. ගෙඳ කොළ එළ මෝරුවලින් අඹරා ගෑමත්, ගෙඳ කොළ, රසකිඳ කොළ එළ වෙඬරුවලින් අඹරා ගෑමත් පිලිස්සුම් සඳහා ප්‍රතිකාරයන් ය. 

ගෙඳ ලෝකය පුරාම ව්‍යාප්තව ඇති පැළෑටියකි. පරිප්පු සමඟ පිසූ ගෙඳ ව්‍යංජනය මෙරට ජනයා අතර ඉතා ප්‍රකට ය. එමෙන්ම මෙය බොහෝ රටවල දීර්ඝ කාලයක සිට එළවලුවක් ලෙසත්, සුප් වර්ග සෑදීමටත්, සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍යක්‍රමවල සරල ප්‍රතිකාර සඳහා ඖෂධයක් ලෙසත් භාවිතා කර ඇත. එම රටවල ජනයා උගුරේ ආබාධ, ඇස් රෝග, සමේ රෝග, දැවිල්ල, හිසරදය, බඩේ කැක්කුම, අතීසාරය, පාචනය, අජීර්ණය, පණු රෝග, මුත්‍ර ආබාධ, අභ්‍යන්තර රුධිර වහනය, රක්තවාතය, මී මැසි බඹර අාදී කෘමි විෂ සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගෙන ඇත. එමෙන්ම ගෙඳ ඉතා හොඳ විටමින් ප්‍රභවයක් ලෙසත් තන්තු, ඔමෙගා-3 මේද අම්ල, මැග්නීසියම්, කැල්සියම්, පොටෑසියම් සහ යකඩ බහුල ඉහල ප්‍රතිඔක්සිකාරයක ගුණ සපිරි  අහාරයක් ලෙසත් හඳුනාගෙන ඇත. ගෙඳ හෘද රෝග, අංශභාගය, අධි රුධිර පීඩනය, රුධිර කැටි අැති වීම, ඔටිසම් දරුවන් බිහිවීම ආදිය වැලැක්වීමට සමත් ගුණ සහිත බවත් පෙනහළු සහ මුඛ පිළිකාවන්ට ප්‍රතිරෝධී බවත් අන්තර්ජාල මූලාශ්‍රවල සඳහන්ව ඇත. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු සහ අන්තර්ජාලයෙන්‍

හීං ගෙඳ

Read More

පළොල් [Palol] (Stereospermum chelonoides)

වෙදකමට සම්බන්ධ මූලාශ්‍රවල පාටලී යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත්තේ පළොල් ය. ඒවායෙහි පළොල් වර්ග කීපයක් ගැන සඳහන්ව ඇති අතර එක් වර්ගීකරණයකට අනුව රක්ත පාටලා සහ ශ්වේත පාටලා නම් වර්ග දෙකක් දක්වා ඇත. එයින් රක්ත පාටලා නම් මෙහිදී විස්තර වන ලංකාවේදී පළොල් / රත් පළොල් ලෙස හඳුන්වන දේශීය ශාකය වන අතර ශ්වේත පාටලා නම් එම උද්භිද ගණයටම අයත් දේශීය ශාකයක් වන දුනුමඩලා (Stereospermum tetragonum) ය. දුනුමඩලා මෙරටදී එළ පළොල් යනුවෙන්ද හඳුන්වයි. 

කලකට පෙර Stereospermum suaveolens යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා තිබූ පළොල් මීටර් 20 පමණ ඉහලට වර්ධනය වන මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ දේශීය ශාකයකි පත්‍රිකා යුගල 3-4 සහිත අසම පක්ෂවත් සංයුක්ත පත්‍ර සම්මුඛව පිහිටා තිබේ. පත්‍රයක් සෙ.මි. 30-60 පමණ දිගින් යුක්ත. ඉලිප්සාකාර හැඩැති පත්‍රකාවක දිග සෙ.මි 15 සහ පළල සෙ.මි. 7.5 පමණ දිගු විය හැකිය. පත්‍ර සහ ළපටි කොටස්වල සියුම් බූවක් සහිතයි. පුෂ්ප මංජරියක හට ගන්නා සුවඳවත් මල් රෝස පාටට හුරු දම් පැහැයක් ගනී. ඵලය සෙ.මි 30-60 පමණ දිගු, හීනි කරලකි. පටලමය පියාපත් සහිත බීජයක් සෙ.මි. 3 පමණ දිගින් යුක්ත වේ. පලොල් Bignoniaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාකයකි. (පළොල් උද්භිද විද්‍යා මූලාශ්‍රවල දේශීය ශාකයක් ලෙස හඳුනාගෙන තිබුන ද ලංකාවේ ජනාවාස ආශ්‍රිතව මිස ස්වභාවික වනාන්තර තුල හමු නොවන හෙයින් විදේශීය ශාකයක් දැයි උද්භිද විද්‍යාඥයින් සැල පල කර ඇත) 

ලංකාවේදී පළොල් ශාකය සොයා ගැනීමට අපහසු විට එ් වෙනුවට භාවිතා කිරීමට කිරීමට සුදුසුම ශාකය එම උද්භිද ගණයටම අයත් දුනුමඩලා බවයි විද්වතුන්ගේ අදහස. එය ඉන්දියාවේ පවා පළොල් වෙනුවට භාවිතා කරන ශාකයකි. එහෙත් මෙරට දේශීය සහ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන්ද ඇතුළුව වෙදකමට සම්බන්ධ බොහෝ පිරිසක් Fernandoa adenophylla නම් විදේශීය ශාකයක් පළොල් ලෙස භාවිතා කිරීම කණගාටුදායක කරුණකි. තොටිල ශාකයට පෙනුමෙන් සමාන, කහ පැහැති මල් සහ විශාල කරල් හැදෙන මෙය විසිතුරු ශාකයක් ලෙස මෙරටට හඳුන්වා දෙන්නට ඇතැයි විශ්වාස කෙරේ. එය කිසිදු පිලිගත් මූලාශ්‍රයක පළොල් වෙනුවට භාවිතා කිරීමට සුදුසු යැයි නිර්දේශ කර නැත. ආදේශක ලෙස භාවිත කළ හැකි දේශීය ශාක තිබියදී දසමූල අරිෂ්ටය, දසමූල ක්වාතය වැනි ප්‍රකට ඖෂධවල පවා ප්‍රමුඛ උපාදානයක් වන පළොල් සඳහා මෙවැනි වැරදි ශාකයක් භාවිතා කිරීම දේශීය වෛද්‍ය ප්‍රතිකාරවල ගුණාත්මක භාවය අඩු වීමට ප්‍රබල ලෙස බලපානු ඇත. මෙම වැරදි භාවිතය කෙතරම් දුර දිග ගොස් ඇත්දැයි කිවහොත් විහාරස්ථානවල අටවිසි බෝධීන්වහන්සේලා රෝපණය කිරීමේදී පවා මෙම විදේශීය ශාකය යොදා ගෙන තිබෙනු දැක ගත හැකිය. 

ශුක්‍ර දුර්වලතා, මධුමේහ, වාත රෝග, ප්‍රමේහ, කරප්පන්, ඇස් දැවිල්ල, වණ, පිලිකා, ආගන්තුක මූල රෝග, කිලාස, උන්මාද, අම්ලපිත්ත, උදර වේදනා, පිලිස්සුම්. කැස්ස ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී පළොල් ශාකයේ කොල, දලු, පොතු, මුල්, මල්, සුඹුලු ආදිය යොදා නිපදවූ ඖෂධ භාවිතා කරයි. පළොල් වෙදනාස්ථාපන, ශක්තිජනක, කුසගිනි වඩවන, වණ රෝපණය කරන, අක්මාව උත්තේජනය කරන, වාජීකරණ, මුත්‍රකාරක, හෘදයට හිතකර ආදී ගුණයන් රැසක් සහිතයි. දසමූල අරිෂ්ටය වැනි දසමූල යෙදෙන ඖෂධ, පාටලී තෛලය ආදිය පළොල් යොදා නිපදවයි.

අම්ලපිත්ත හෙවත් ගැස්ට්‍රයිට්ස් රෝගයට පළොල් පොතු කෂාය බොන්නට දෙයි. ශුක්‍ර දුර්වලතාවයට සහ ඉක්කාවට මල් කල්කය සේවනය කළ යුතුය. පිළිස්සුම්වලට පලොල් දලු යුෂ ආලේප කරයි. මධුමේහයට පළොල් කොළ සුවඳැල් හාල් සමඟ කොටාගත් පිටි තම්බා උදය හවස තෙ දිනක් කෑමට ගත යුතුය. උදර වේදනාවට මුල් කෂාය දෙයි. තදබල කැස්සට පළොල්මල් යුෂට මී පැණි දමා බීමට දෙයි. පළොල් මුල් එළකිරෙන් අඹරා එම කිරෙන්ම දියකොට සීනි දමා දිනපතා බීමට දීම හා උතුරට වැඩුනු මුලක් ගෙන දෙහි ඇඹුලින් අඹරා එළකිරි දමා බීම මව්කිරි වර්ඩවන ප්‍රතිකාරයකි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ වනස්පති ෆේස්බුක් සමූහයේ ඇතිවූ සංවාදයක් ඇසුරින්

Read More