ලුණුවරණ [Lunuwarana] (Crateva adansonii)

ලුණුවරණ මීටර් 3-12 පමණ උසට වැඩෙන කුඩා පතනශීලී ශාකයකි. කලාතුරකින් මීටර් 20 පමණ උසට වැඩෙන අවස්ථාද දැක ගත හැකිය. පිට පොත්ත අළු පැහැතිය. දිගු නටුවක් සහිත ත්‍රිපත්‍රී සංයුක්ත පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටයි. අග්‍රස්ථ පත්‍රිකාව දිගින් සෙ.මි. 5-12 දක්වා සහ පළලින් 2-6 දක්වා වර්ධනය වේ. පත්‍රිකාවල හැඩය ඉලිප්සීය සිට ලංසාකාර වේ. පාර්ශවික පත්‍රිකාවන්  දිගින් සෙ.මි.  3.5-7  පළලින් 1-10 දක්වා වැඩනෙ අතර පත්‍රිකා හැඩය අසමමිතික ස්වරූපයකි. තරමක් විශාල මල් සුදු හෝ ක්‍රීම් පැහැයට හුරු කහ පැහැති වන අතර අලංකාරවත් මෙන්ම සුවඳවත් ය. ඵලය සෙ.මි. 2.5 පමණ වන ගෝලාකාර බදරියකි. මි.මි. 5 පමණ වන වෘක්කාකාර හෝ අශ්ව ලාඩම් හැඩැති කුඩා බීජ ඵලයේ මැදි පිහිටි තරලයේ ගිලී පවතී. ලුණුවරණ  Capparaceae උද්භිද කුලය අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. 

මුත්‍ර ගල්, මුත්‍ර අඩස්සිය, ගුදමාර්ගයේ වේදනාවන්, ජලෝදර, අක්මා රෝග, ගුල්ම රෝග, ගණ්ඩමාලා, ව්‍යංග රෝග, වණ නිසා හටගත් ඉදිමුම්, පණු රෝග, ගෙඩි, අර්ශස්, වාත වේදනා, කැඩුම්බිඳුම් ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා ලුණුවරණ ශාකයේ පොතු, මුල්, මුලේ පොතු, කොළ , මල් සහ සම්පූර්ණ ශාකයමත් භාවිතයට ගනී. ලුණුවරණ රක්ත උත්ක්ලේශක, දීපන, අනුලෝමන, පිත්තසාරක, පණුවන් නසන, රුධිරය පිරිසිදු කරන, මුත්‍රකාරක, මුත්‍රගල් දියකර හරින ආදී ගුණ සහිතයි. ලුණුවරණ යොදා වරුණාදී නාමය යටතේ තෛල, ක්වාත, කල්ක, ලේප, චූර්ණ, සෘත ආදී ඖෂධ රැසක් නිපදවයි.

ලුණුවරණ මුත්‍ර ගල් සඳහා යොදන ප්‍රකට ඖෂධයකි. මුත්‍රගල් සැදී ඇති විට ලුණුවරණ මුල් හා පොතු කෂාය යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. එහෙන්ම එ් සඳහා  ලුණුවරණ පොතු, ගොකටු ඇට සහ ඉඟුරු යෙදූ කෂායට යවකාර ලුණු දමා බොන්නට දෙයි. ජලෝදරයට ලුණුවරණ මුල් කෂාය යොදයි. විද්‍රධි සඳහා සුදු සාරණ මුල් සහ ලුණුවරණ මුල් කෂාය කර දෙයි. ගණ්ඩමාලයට ලුණුවරණ මුල් කෂාය මී පැණියෙන් දෙයි. අර්ශස් සඳහා ලුණුවරන මුල් කෂායට කලතෙල් මිශ්‍රකර අවගාහනය කරයි. වාත වේදනාවන්ට ලුණුවරණ පොතු, මුරුංගා පොතු විනාකිරෙන් අඹරා ආලේප කළ යුතුය. කික්කිස රෝගයේදී මාංස විධාරණයට ලුණුවරණ කොළ ජලයෙන් අඹරා ගිතෙල් සහිතව ආලේප කරයි. උණට ලුණුවරණ පත්‍ර ස්වරසය දෙයි. වරුණාදී සෘතය මුත්‍ර ගල් සහ දියවැඩියාව නිසා හටගත් මුත්‍ර අඩස්සිය සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගනී. වරුණාදී තෛලය මුත්‍ර ගල් සහ මුත්‍ර අඩස්සිය නසයි. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ ඔසුතුරු විසිතුරු 

Read More

ගැටකොළ [Getakola] (Exallage auricularia)

ගැටකොළ පර්වවලින් මුල් අදිමින් බිම දිගේ වර්ධනය වන කුඩා වාර්ෂික පැළෑටියකි. සිලින්ඩරාකාර කඳ දම් පැහැතිය. පර්වවල රෝම පිහිටා තිබේ. සෙ.මි. 2.5-5 පමණ දිගු වන සරල පත්‍ර සම්මුඛව පිහිටයි. පත්‍ර හැඩය ඕවලාකාර, ලන්සාකාර හෝ රේඛීය-ලන්සාකාර ය. පත්‍ර දාරයේ ඉතා සියුම් කටු වැනි ව්‍යුහ පිහිටා තිබේ. පත්‍රවල ඉහල පෘෂ්ඨය මඳ බූව සහිත වන අතර යටි පෘෂ්ඨයේ දැඩි බූවක් දක්නට ලැබේ. කෙටි බහු අක්ෂ පුෂ්ප මංජරි කක්ෂීයව පිහිටයි. ක්‍රමවත්ව පිහිටන කුඩා ද්වී ලිංගික මල් සුදු පැහැති ය. ඵලය තරමක් ගොලාකාර හැඩැති, ඉතා කුඩා නොපැලෙන ස්ඵෝටිකාවකි. ගැටකොළ ශාකයේ උප විශේෂ සහ ප්‍රභේද ගණනාවක් ලෝකයේ වෙනත් රටවලදී දක්නට ලැබෙන අතර ලංකාවේදී හමුවන්නේ Exallage auricularia subsp. auricularia නම් උප විශේෂයට අයත් ප්‍රභේද දෙකකි. එයින් එක් ප්‍රභේදයක් අප රටට ආවේණික වේ. ගැටකොළ Rubiaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි. 

උෂ්ණ අතීසාර, පාචනය, විසූචිකා, දාහ, රාත්‍රී අන්ධතාවය, මාන්දම, විද්‍රධි (ගෙඩි), අර්ශස්, කණ් කැක්කුම ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට ගැටකොළ ශාකයේ කොළ, මුල්, ඇට සහ සම්පූර්ණ පැළෑටියමත් භාවිතයට ගනී. ගැටකොළ කෂායකර, අභ්‍යන්තර වේදනාවන් සමනය කරන, ශක්තිජනක, මව්කිරි වඩවන ආදී ගුණ සහිත බවත් විශේෂයෙන් මෙම ඇටවල කාමෝද්දීපක ගුණ ඇති බවත් සඳහන්. ගැටකොළ තෛලය, ගැටකොළ සෘතය, ගැටකොළ අවලේහය ගැටකොළ යොදා නිපදවන ඖෂධයන් ය. 

විද්‍රධි සඳහා ගැටකොළ අඹරා ගෑමෙන් ගෙඩි පැසවා පුපුරා යයි. අතීසාරයට කොළ කල්කය යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. ශරීර ශක්තිය වර්ධනය වීමට සහ ශුක්‍ර වර්ධනයට බීජ හෝ කොළ චූර්ණය එළකිරි සමඟ බීමට දෙයි. ගැටකොළ ශාකයේ යුෂ බඩවැල් ආශ්‍රිත ආශ්‍රිත රෝග සඳහා සහ කොලරාවට ප්‍රතිකාර කිරීමට භාවිතා කරන බවත්, කොළ ප්‍රලේපය තුවාල වලට යෙදිය හැකි බවත්, කොළ යුෂ ඇස් රෝග සඳහා යෙදිය හැකි බවත් අන්තර්ජාල මූලාශ්‍රවල සඳහන්ව ඇත. 

ගම්බද ජනයා ගැටකොළ මැල්ලුම් සහ ව්‍යංජන ලෙස සකසා ආහාරයට එකතු කර ගනී. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය, ඔසුතුරු විසිතුරු සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

මැඩහඟු [Medahagu] (Pergularia daemia)

දෙමළ භාෂාවෙන් වේලිපරිත්ති යනුවෙන් හඳුන්වන මැඩහඟු පඳුරුමය ශාක මත පැතිරී වැඩෙන කිරි සහිත කුඩා බහු වාර්ෂික වැල් ශාකයකි. කඳහි සුදු පැහැති බූවක් පිහිටයි. සම්මුඛව පිහිටන සරල පත්‍ර පුළුල් ලෙස අණ්ඩාකාර, හෘදයාකාර හෝ තරමක් වටකුරු හැඩයක් ගනී. පත්‍ර තලයේ උඩු පෘෂ්ටය සිනිඳු වන අතර යට පෘෂ්ටය විල්ලුද ආකාරයේ බූවක් දරයි. පත්‍රයක් දිගින් සෙ.මි. 10 සහ පළලින් සෙ.මි. 8 පමණ වේ. පත්‍ර නටුව සෙ.මි 2-9 දක්වා දිගු විය හැකිය. කක්ෂීයව හට ගන්නා ඒකාක්ෂ පුෂ්ප මංජරියෙහි කොළ පැහැයට හුරු සුදු පැහැති මල් රැසක් හට ගනී. ඵලය කිරි සහිත වරාවකි. බොහෝ විට යුගල වශයෙන් දැක ගත හැකිය. එලාවරණය පුරා කටු වැනි ව්‍යුහ පිහිටා තිබේ. ඵලයක් තුල දුඹුරු පැහැයට හුරු සුදු පැහැති, ප්‍රත්‍යණ්ඩාකාර හැඩැති බීජ රාශියක් පිහිටා තිබේ. මැඩහඟු   Apocynaceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. මෙම උද්භිද කුලයටම අයත් හීං මැඩහඟු යනුවෙන් හඳුන්වන තවත් දේශීය ශාකයක් ඇති අතර එය  Oxystelma esculentum යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා ඇත. 

චර්ම රෝග, පණුරෝග, වණ, අර්ශස්, භගන්දර, කැස්ස, ඇදුම, මුත්‍රඅඩස්සිය, මුත්‍රගල්, සර්ප විෂ, අක්ෂි රෝග, ඉදිමුම්, කුසගිනි මදිකම, ළදරු කෘමි රෝග, වමන, ප්‍රතිශ්‍යා, මාන්දම ආදී රෝග රැසක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට මැඩහඟු ශාකයේ කොළ, මුල්, මල් ඇතුළු ශාකයේ සියලූම කොටස් භාවිතයට ගනී. මහා නාරායන තෛලය, අර්ශස් තෛලය, අගුර්වාදී තෛලය, සුකුමාර රසායනය, බුද්ධරාජ බස්නය අැතුළු මැඩහඟු යොදා නිපදවන ඖෂධ රැසක්ද ඇත.

කුඩා දරුවන්ගේ කෘමි රෝග සඳහා මැඩහඟු කොළ කෂාය යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. මෙම කොළ හුණු සමඟ අඹරා ගෑමෙන් වාත වේදනා සමනය වෙයි. පත්‍ර ස්වරසය අමු ඉඟුරු සමඟ යෙදීමෙන්ද වාත වේදනා සමනය වේ. වණ සඳහා පත්‍ර ප්‍රලේපය යොදා ගනී. ආර්තවය සිදු නොවීම සහ ආර්තව වේදනාවන්ට මැඩහඟු මුලේ පොතු චූර්ණය මදටිය ඇටයක ප්‍රමාණ 2 ක් එළකිරි සමඟ වැළඳිය යුතුය. වාතව්‍යාධි, මුත්‍ර ගල් සහ මුත්‍ර අඩස්සිය සඳහා මැඩහඟු, ගල්කූර, අරත්ත අල, පාවට්ටා, පොල්පලා, නෙරෙංචි, කුරුඳු පොත්, රන්වන් කටුකරඬු, වැලුක්, රසකිඳ, සුවඳහොට, තොටිල, මුරුවා, කෙසෙල් අල, කුඹුක් පොතු කෂාය කර පානය කළ යුතුය. මැඩහගු මුල් අඹරා මැටි බඳුනක ඇතුලත ආලේප කර, එයට දීකිරි හෝ මෝරු වත්කර තබා බීමට ගත යුතුය. ගුල්ම, භගන්දර, අර්ශස් සහ අක්මා රෝග නැසීමටත්, කුසගිනි වැඩි වීමටත් මැඩහඟු, ඇඹුල්ඇඹිලිය, රත්නිටුල් සහ වල් කිඩාරම යන මේවායේ චූර්ණය භාවිතා කළ යුතුය. සියළු සර්ප විෂට  මැඩහඟු මුල්, මුරුංගා කොළ, අත්තන පොතු සමව ගෙන කොටා ධූම දීය යුතුය. මැඩහඟු කොළ සහ මදුරුතලා කොළ එක්ව යොදා ගෙන වමන කර්ම කළ හැකි බව සඳහන්. මැඩහඟු යුෂයෙන් අඹරා සකසන වෙල්ලෙයි වෙන්ගායම් ගුලි උණ, ආමවාත, රුධිරයේ මේදය අධික වීම ආදී රෝග සඳහා සිද්ධ වෙෙද්‍යවරු අතර ඉතා ජනප්‍රිය ඖෂධයකි. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුතුරු විසිතුරු කෘති 

Read More

සේර [Sera] (Cymbopogon citratus)

සේර භූගත කඳක් සහ තන්තු මුල් රාශියක් සහිත බහු වාර්ෂික පෑළෑටියකි. රෛසෝමයෙන් ඇති වන ශාඛා රාශිය ගොනු වී පඳුරක ස්වරූපයකින් දර්ශනය වේ. දිගැටි සිහින් පත්‍ර රේඛීය හැඩයක් ගන්නා අතර පත්‍රයක් දිගින් සෙ.මි. 90 හා පළලින් සෙ.මි. 1.8 පමණ වේ. පත්‍රවල දෙපසම බූව සහිතය. සිලින්ඩරාකාර පත්‍ර කොපු එනතු වී ව්‍යාජ කඳක් නිර්මාණය කරයි. පුෂ්ප මංජරිය සෙ.මි. 30-60 පමණ උස සංයුක්ත බහු අක්ෂයකි. මල් සහිත කොලපු කොළ පැහැයට හුරු කහ පැහැති වන අතර මල් දම් පැහැතිය. ඵලය ආයත හැඩැති ධාන්‍යයකි. ඉන්දියානු සම්භවයක් සහිත, මෙරටට හඳුන්වා දී වගා කර ඇති සේර Poaceae හෙවත් තෘණ කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි. 

උදරාධ්මාන, අජීර්ණ, උදර වේදනා, පණු රෝග, වමනය, පාචන, උණ, වේදනා සහිත ආර්තවය, සන්ධි ඉදිමුම්, ආතරයිට්ස්, අස්ථි ආබාධ, පීනස ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට සේර සම්පූර්ණ ශාකයම සහ එයින් නිස්සාරණය කර ගන්නා සගන්ධ තෙල් භාවිතා කරයි. සේර දහදිය ඇති කරවන, අජීර්ණ සහ ඉදිමුම් නසන, උද්දීපන, ආක්ෂේප නිවාරක, ආර්තවය ජනනය කරන, ඉදිමුම් නසන, බල වර්ධක, ශුක්‍ර නාශක ආදී ගුණ සහිතය. සේර අර්කය, සේර තෙල් සේර යොදා නිපදවන ඖෂධයන් ය.  

ආර්තවයේදී ඇතිවන වේදනාකාරී පීඩාවන්ට සේර කෂායට ගම්මිරිස් කුඩු දමා බොන්නට දෙයි. සන්ධි ඉදිමුම් සහ උලුක්කුවලදී අදාල ස්නථාය සේර තැම්බූ වතුරින් තැවීම සිදු කරයි. කොලරා රෝගයේදී ඇතිවන තද වමනයට සේර තෙල් බිංදු 3-6 දක්වා සීනි සමඟ මිශ්‍රකර බොන්ට දෙයි. ප්‍රදාහ සහිත ඉදිමුම්වලට සේර තෙල්, පැඟිරි තෙල් සමඟ මිශ්‍රකර ආලේප  කළ යුතුය. පීනස, උණ සහ උදර වේදනාවන්ට සේර කොළ යුෂට මිංචි, ගම්මිරිස්, වියළි ඉඟුරු, සූකිරි දමා බොන්නට දෙයි.

ප්‍රමිතියකට අනුව වියලා ගත් හෝ අමු සේර කොළ උණු වතුරෙන් තම්බා හෝ තේ සකසක ආකාරයට උණු වතුරට මෙම කොළ එකතු කර පානය කළ හැකිය. එය සිරුරේ අභ්‍යන්තර ඉන්ද්‍රියයන් පිරිසිදු කිරීමට උපකාරීවන රසවත් මෙන්ම සුවඳවත් ඖෂධීය පානයකි. එමඟින් ඇදුම සහ ස්වාසනාළිකා ප්‍රදාහය වැනි ස්වසන පද්ධතිය ආශ්‍රිත රෝග තත්වයන් සමනය වන බවත්, අජීණ සහ ආහාර ජීර්ණ ගැටළු සඳහා පිලියමක් බවත් සඳහන්. සේර රුධිරයේ මේදය (කොලෙස්ට්‍රෝල්) පාලනය සඳහා ද යොදා ගත හැකි ඵලදායී ඔසුවකි. ප්‍රතිඹක්සිකාරක ගුණ සපිරි සේර පිළිකා ඇතිවීම වැලැක්වීමට දායක වෙයි. සේරවලින් නිස්සාරණය කර ගන්නා සගන්ධ තෙල් දිලීර සහ බැක්ටීරියා නාශක ගුණ සහිත ඖෂධයකි. මෙම තෙල් හොරි, පණුකැවිලි වැනි සමේ රෝග සඳහාත්, ආතරයිට්ස් වේදනාවන් සමනය කිරීම සඳහාත් බාහිර ආලේපනයක් ලෙස යොදා  ගත හැකිය. 

ඖෂධීය භාවිතාවන්ට අමතරව සේර අහාර සැකසීමේදී යොදා ගන්නා ප්‍රධාන රස සහ සුවඳ කාරකයකි. බත්, සුප් වර්ග, මස් මාළු වැනි ව්‍යංජන ඒ අතර ප්‍රධාන වේ. පැණි බීම කර්මාන්තයේදී රස සහ සුවඳ එකතු කිරීමට ද සේර යොදා ගනී. සේරවලින් නිස්සාරණය කර ගන්නා සගන්ධ තෙල් සුවඳ විලවුන්, සුවඳ සබන්, හිස ගල්වන ආලේපන, වෙනත් රූපළාවන්‍ය නිශ්පාදන සහ කෘමි විකර්ෂක ද්‍රව්‍යයක් ලෙස භාවිතයට ගනී. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය සහ අන්තර්ජාලයෙන්

Read More

වැල් බැබිල [Wel Bebila] (Sida cordata)

වැල් බැබිල සිහින් දුර්වල කඳක් සහිත, සෙ.මි. 50 පමණ දුරට බිම දිගේ වැඩෙන කුඩා පැළෑටියකි. පුරුක්වලින් මුල් ඇදෙමින්, කඳෙන් අතු බෙදෙමින් වැලක් ආකාරයෙන් පොළව වසාගෙන පැතිරී වැඩෙයි. ඇතැම් විට පොළවෙන් උඩට ඉස්සී වැලක්  ලෙස වැඩෙන අවස්ථා ද දැකගත හැකිය. එ්කාන්තරව පිහිටන සරල පත්‍රවල දෙපසම සියුම් බූවක් දක්නට ලැබේ. පත්‍ර හැඩය වෘත්තාකාර සිට අණ්ඩාකාර වන අතර පත්‍ර පාදය හෘදයාකාර වේ. පත්‍ර දාරයේ දැති ආකාර කඩතොළු පිහිටයි. කක්ෂීයව තනි තනිව පිහිටන මල් කහ පැහැති ය. මලක විශ්කම්භය මි.මි. 8-10 පමණ වේ. ඵලය ඵලිකා (Mericarp) 5 කින් පමණ සමන්විත විදාරකයකි (Schizocarp). මි.මි. 2 පමණ වන අණ්ඩාකාර හැඩැති බීජ දුඹුරු පැහැයට හුරු කළු පැහැති ය. වැල් බැබිල Malvaceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. 

සර්ප විෂ, උන්මාද, සන්නි, පිලිස්සුම්, ගෙඩි, වණ, තුවාල, කුරුලෑ ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීමට බැල් බැබිල ශාකයේ කොළ, මුල්, දඬු ආදිය භාවිතයට ගනී. වැල් බැබිල ලිංගික ශක්තිය වඩවන, ශුක්‍රධාතුව වර්ධනය කරන, හිසට සහ කෙස් කළඹට හිතකර ගුණ සහිතයි. 

කුණකටු විෂ නිසා හටගත් පාද ඉදිමුමට වැල් බැබිල දෙහි ඇඹුලින් අඹරා ආලේප කරයි. කරවැල් විෂට වැල් බැබිල, කරවිල, එළබටු යන වර්ග තුනෙහි කොළ යුෂ තල තෙලින් කකාරා දෂ්ට මුඛයේ ආලේප කළ යුතුය. උන්මාද රෝගීන්ට හිස ගැල්ලුම් දැමීමට වැල් බැබිල කොළ යොදා ගනී. ඒ සඳහා වැල් බැබිල කොළ, සැවැන්දරා මුල් , සුදු හඳුන් සහ දෙහි සමව ගෙන එළකිරෙන් තම්බා හොඳින් අඹරා ගත යුතුය. මෙම කොළ අඹරාගත් ප්‍රලේපය යෙදීමෙන් පරණ තුවාල පිරිසිදු වී ඉක්මනින් සුව වෙයි. වැල් බැබිල කොළ කීපයක් අතේ පොඩි කර ආලේප කිරීමෙන් සුළු පිලිස්සුම් තුවාලවල දැවිල්ල පහව යයි. වැල් බැබිල දඬු කොටා දියේ දමා පැය 4 කින් පමණ පසු පෙරා සීනි දමා බීමෙන් ශරීර ශක්තිය වර්ධනය වන බව කියනු ලැබේ. වැල් බැබිල කොළ හා දඬු සිහින්ව අඹරා, පල්පයක් මෙන් සකසා හිස ගල්වා මිනිත්තු 15-20 පමණ සොදා හැරීම  කෙස් කළඹ සෞක්‍යසම්පන්නව පවත්වාගෙන යෑම සඳහා  අගනා යෙදිය හැකි ප්‍රතිකාරයකි. 

වැල් බැබිල සම්පූර්ණ ශාකයේ යුෂ ගෙඩි, කුරුලෑ ආදීයට ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගනී. මෙම මුල්වල යුෂ අජීර්ණයට ප්‍රතිකාර කිරීමටත්, මුල් ප්‍රලේපය ගෙඩි සහ තුවාලවල සැරව ඉවත් කිරීමටත් යොදා ගත හැකිය. එමෙන්ම මුල් ගොනෝරියා ඇතුළු ලිංගික රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදා ගත හැකි බවත්, කොළ යුෂ කැපුම් සහ වෙනත් තුවාල සඳහා භාවිතා කළ හැකි බවත් අන්තර්ජාල මූලාශ්‍රවල සඳහන්ව ඇත. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුපැළ හඳුනා ගනිමු සමූහයේ සංවාදයක් ඇසුරින්, තල්පතේ පිලියම් සහ අන්තර්ජාලයෙන්. විශේෂ ස්තුතියිය සංවාදයට අදහස් දැක්වූ විද්වතුන් ඇතුළු සැමට. අදාල සංවාදය මෙතැනින් 

Read More

හීං බැබිල [Heen Bebila] (Sida rhombifolia subsp. alnifolia)

බෙහෙත් බැබිල, සුළු බැබිල ආදී නම්වලින් ද හඳුන්වන හීං බැබිල බිම දිගේ දුවන හෝ පොළවෙන් ඉස්සී වැඩෙන කුඩා පඳුරු ආකාර වාර්ෂික හෝ බහු වාර්ෂික පැළෑටියකි. කාෂ්ඨීය කඳ බෙහෙවින් අතු බෙදෙමින් මීටර් 0.6 ක් දක්වා උසට ද, අතු මීටර් 1.5 දක්වා දිගට ද වර්ධනය වේ. ඒකාන්තරව පිහිටන සරල පත්‍ර දිගින් සාමාන්‍යයෙන් සෙ.මි. 0.7 සහ පළලින් සෙ.මි. 0.4 දක්වා ද වර්ධනය වන අතර ඊට වඩා විශාලවට වැඩෙන අවස්ථාද හමු වෙයි. පත්‍ර හැඩය ප්‍රත්‍යණ්ඩාකාර සිට කීලාකාර වේ. ඇතැම් විට විජ්ජනීය විය හැකිය. උඩු පෘෂ්ඨය සිනිඳු සිට උපසිනිඳු වේ. යටි පෘෂ්ඨයේ රළු තාරකාකාර බූවක් පිහිටා තිබේ. පත්‍ර අග්‍රය රවුම් සිට උපලූප්ත වන අතර පත්‍ර පාදය තිව්‍ර සිට අති තීව්‍ර ය. සම්පූර්ණ පත්‍ර දාරයම දැති ආකාර විය හැකි වුවත් ඇතැම් විට පත්‍රයේ අඩක පමණක් දැති පිහිටයි. කක්ෂීයව පිහිටන මල් ළා කහ-තැඹිලි පාටය. මල් නටුව දිගින් සෙ.මි. 0.3- 1 පමණ වේ. ඵලය කොටස් (ඵලිකා) 10 පමණ දරන විදාරකයකි. හීං බැබිල මීට පෙර උද්භිද විද්‍යාත්මකව Sida alnifolia නම් වෙනම විශේෂයක් ලෙස හඳුනාගෙන තිබූ අතර වර්ථමානයේ  Sida rhombifolia නම් විශේෂයේ උප විශේෂයක් ලෙස සලකයි.  හීංබැබිල  Malvaceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාකයකි. 

ඉදිමුම්, උන්මාද, බඩවැල්වල ආබාධ, රක්ත පිත්ත, මුත්‍ර අඩස්සිය, මුත්‍ර බද්ද, පිත්ත ජවර, ප්‍රදර ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට හීං බැබිල ශාකයේ මුල්, කොළ, අැට සහ සම්පූර්ණ ශාකයමත් භාවිතා කරයි. හීං බැබිල නාඩි බලකාරක, මුත්‍රකාරක, ඉදිමුම් සමනය කරන, වේදනාස්ථාපන, ශුක්‍ර වඩවන, රත් පිත සමනය කරන්න, ඇසට හිතකර ආදී ගුණ සහිතයි. 

වණ ශෝධනයට සම්පූර්ණ ශාකයම තම්බා පෙරා ගත් ජලය භාවිතා කරයි. අධික රුධිර පීඩනයට මල් කෂාය හෝ පාණ්ඨය යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. පක්ෂඝාත, අර්දිත වැනි වාත රෝගවලට සහ ඉදිමුම් සඳහා මුල් කෂාය ද, අන්ත්‍ර වෘද්ධියට සහ රත්පිතට මුල් කිරි කෂාය ද දෙයි. මුත්‍ර අඩස්සියට හීං බැබිල මුල් පොතු චූර්ණය හෝ මුල් කෂාය යොදයි. වාතය නිසා හටගත් වේදනාවන්ට මල් තම්බා බොන්නට දෙයි. විද්‍රධි විධාරණයට දලු ප්‍රලේපය යොදයි. පිත නිසා හටගත් උණට සහ සන්ධි වාතය නිසා හටගත් උණට මුල් කෂාය ගුණය. ශීත ජ්වරයට හීං බැබිල මුල් හා ඉඟුරු කෂායකර බොන්ට දෙයි. ප්‍රදර සහ මුත්‍ර බද්ධයට හීං බැබිල මල් චූර්ණය වරකට ග්‍රෑම් 45 බැගින් මී පැණියෙන් අනා කා කිරි බීමට නියම කර ඇත. 

බැබිල කොළ කැඳ සඳහා එකතු කර ගත හැකිය. තරමක් සෙවෙල සහිත බැබිල කොළ පමණක් ගෙන කැඳ සෑදීමට අපහසු නිසා එයට හාතාවාරිය වැනි රළු කෙඳි සහිත කොළ වර්ගයක් එකතු කර ගැනීමෙන් මිරිකා යුෂ ගැනීමට පහසු වෙයි. යමෙකුට යම් ක්‍රියාවක් වැරදී අපහසුතාවයට පත් වූ විට "බැබිල ගහේ රීපු බළලා වගේ" යැයි කියන පිරුලක් ගැමියන් අතර වෙයි. බළලාට ජෛවීයව ලැබෙන පුරුද්දක් වනුයේ මළපහ කළ පසු වසා දැමිය යුතු වීමයි. බළලෙක් හදිසියේවත් බෙහෙවින් අතු බෙදුනු පඳුරක් වැනි හීං බැබිල ගහක් මත මළපහ කළහොත් තම ජෛවීය පුරුද්ද ඉටුකර ගත නොහැකිව බෙහෙවින් අපහසුතාවට පත් වන හෙයින් මෙවැනි පිරුලක් නිර්මාණය උනා විය හැකිය. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය 

Read More

වැල් තිබ්බටු [Wel Tibbatu] (Solanum trilobatum)

වැල් තිබ්බටු බිම දිගේ හෝ ඇතැම් විට පොළවෙන් ඉස්සී වැඩෙන පඳුරු ආකාර කුඩා පැළෑටියකි. මඳක් නැමුණු කහ පැහැති කුඩා කටු ශාකය පුරාම දැක ගත හැකිය. ඒකාන්තරව පිහිටන සරල පත්‍ර වටකුරු හෝ මඳ වශයෙන් තාරකාකාර ය. කක්ෂීයව හට ගන්නා පුෂ්ප මංජරියෙහි දම් පැහැති අලංකාරවත් මල් 3-9 සංඛාවක් පිහිටයි. කොළ පැහැති ගෝලාකාර ඵලය ඉදුණු පසු තැඹිලි රතු පැහැයක් ගනී. එක් ඵලයක් තුල කුඩා බීජ රාශියක් පිහිටා තිබේ. වැල් තිබ්බටු  Solanaceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. 

කැස්ස, ඇදුම, කුෂ්ඨ, ආහාර අරුචිය, ආමවාත, ප්‍රතිශ්‍යාව, පාලනයකින් තොරව මුත්‍ර පිටවීම, සර්ප විෂ, තුන්දොස් කිපීමෙන් හට ගන්නා උණ ආදී රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා වැල් තිබ්බටු ශාකයේ කොළ, මුල්, ගෙඩි, මුල් සහ සම්පූර්ණ ශාකය එකවරත් භාවිතා කරයි. වැල් තිබ්බටු ශක්තිජනක, සෙම පහ කරන, ආහාර ජීර්ණය පහසු කරන, කුසගිනි වඩවන, මලභේදක ආදී ගුණයන් සහිතයි. ශ්ලේෂ්මල ගුටිකාව, අලර්කාදී කුලම්බුව, අලර්කාදී චූර්ණය, වැල්තිබ්බටු සෘතය, කාලිංග ගුළිය ආදී ඖෂධ වැල් තිබ්බටු යොදා නිපදවයි. 

ධාතු වැඩීමට වැල් තිබ්බටු කොළ ගිතෙලින් බැද කෑමට ගත යුතුය. තුන්දොසින් හට ගන්නා උණ, දෙඩවිල්ල, ඇවිලිල්ල, දරු ප්‍රසූතියෙන් පසු මවට ඇති වන උණ ආදී රෝග සඳහා වැල් තිබ්බටු සම්පූර්ණ ශාකයම තම්බා බොන්නට දෙයි. සර්ප දෂ්ඨනයකදී වැල් තිබ්බටු, අත්තන, බෝ පොතු, දිවිකදුරු කොළ සහ පොතු, කංසා කොළ එකට කොටා යුෂ ආලේප කරයි. සාමාන්‍ය කැස්සට සහ කක්කල් කැස්සට වැල් තිබ්බටු කැඳ බීම ගුණ ය. කල් ගතවූ කැස්සට උදෑසන කථා නොකර වැල් තිබ්බටු වැලක් ලඟට ගොස් පිටිඅත්ලෙන් කොළයක් කඩා, කටේ දමා කෙළ ගිලීමෙන් කැස්ස සුව වන බව සඳහන්. මෙය දින තුනක් කළ යුතු බව දක්වා ඇත.

වැල් තිබ්බටු කොළ කලවම් පලා මැල්ලුමට එකතු කර ගැනීමට මෙන්ම, සලාද ලෙස සකසා කෑමට ගැනීමටත් හැකියි. එමෙන්ම කැස්සට ප්‍රතිකාරයක් ලෙස කොළ ව්‍යංජනයක් ලෙස කිරට උයා බත් සමඟ කෑමට ගත හැකිය. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

Read More

හිඟුරුපට වැල් [Hingurupata Wel] (Senegalia caesia)

හිඟුරු වැල් යනුවෙන් ද හඳුන්වන හිඟුරුපට සෙ.මි. 6 දක්වා විශ්කම්භයක් සහිතව බෙහෙවින් අතු බෙදෙමින් වැඩෙන විශාල කාෂ්ඨීය වැලකි. රළු පොත්ත අළු දුඹුරු පැහැතිය. වැල පුරාම කොක්කක් වැනි කෙටි, තියුනු කටු පිහිටා තිබේ. මේරූ වැල් තරමක් චතුරස්‍රාකාර හැඩක් ගන්නා අතර එවායෙහි කටු දිගින් සහ තියුණු බවින් මඳක් අඩු ය. ද්වී පක්ෂවත් සංයුක්ත පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටා තිබේ. ප්‍රාක්ෂය සෙ.මි. 10 පමණ දිගු වන අතර කොකු හැඩැති තියුණු කටු දරයි. ප්‍රක්ෂයක අනු ප්‍රාක්ෂ යුගල් 5-6 පිහිටන අතර අනු ප්‍රාක්ෂයක පත්‍රිකා යුගල් 15-17 පමණ පිහිටා තිබේ. අඳුරු කොළ පැහැති පත්‍රිකා දිලිසෙන සුලු ය. දිගු අක්ෂයක් සහිත බහු අක්ෂ පුෂ්ප මංජරියෙහි ලිහිල්ව බැඳුණු සුදු පැහැති මල් රාශියක් හට ගනී. ඵලය පටි ආකාර අඳුරු රතු-දුඹුරු පැහැති කරලකි. කරලක් තුල පැතැලි බීජ 5-7 පමණ පිහිටයි. මෑතක් වන තුරු Acacia caesia යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වා තිබූ හිඟුරුපට ශාකය Fabaceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. 

කෝල, වලිප්පු, ඉලප්පු, කණ්ඩමාල, සර්ප විෂ, සෙම් රෝග, නියපිරිත්තාව ගව රෝග ආදියට  ප්‍රතිකාර කිරීමට ප්‍රධාන වශයෙන් හිඟුරුපට වැලේ කඳෙන් ලබා ගන්නා යුෂ භාවිතා කරයි. එමෙන්ම දේශීය ගුලි , කල්ක ඇඹරීමේදී ස්වරසයක් ලෙස හිඟුරුපට යුෂ භාවිතයට ගනී. මෙම යුෂ සෙම ඉවත් කීම සඳහා යොදා ගත හැකි වඩාත් ප්‍රතිඵලදායී ඖෂධයක් ලෙස ද සැලකේ. සන්නි රෝග, සර්ප විෂ සහ ඇතැම් ගව රෝග සඳහා නස්න කීරීමේදී යෙදෙන ඔසුවකි. කරමල් උදර තෛලය, බටු තෙල, යමදේවරාජ තෛලය, ශ්වාසජ්වර තෛලය, සර්වවිෂාදී තෛලය, සන්නිව්‍රජාපාට ගුලිය ආදී ඖෂධ නිපදවීමටත්,  බුද්ධරාජ ගුලිය, ශ්‍රී බ්‍රහ්මාදී රසය ආදියට අනුපානයක් ලෙසත් හිඟුරුපට යොදා ගනී. 

මුඛ විරේකයට හෙවත් මුඛයෙන් සෙම ඉවත් කිරීමට සීනක්කාරම්, පල්මානික්කම්, අක්‍රපට්ටා, වැල්මි, ඉගුරු, ගම්මිරිස්, වදකහ, හරංකහ, පාටකහ යන මෙවා සහිඳ ලුණු ස්වල්පක් සමඟ හිඟුරුපට යුෂින් අඹරා ඇඹුල් දොඬම් බිකකට දමා මුඛයේ රුවාගෙන සිටීමෙන් සෙම වැගිරෙන බව සඳහන්. කණ්ඩමාල රෝගයට කුප්පමේණිය යුෂ, හිඟුරුපට යුෂ, මී පැණි, මයුරතුත්තන් (ශෝධනය කර ගත් පල්මානික්කම්) සමව ගෙන බීමට දිය යුතුය. 

මෙයට අමතරව හිඟුරුපට ශාකයේ ඇති කසට ගුණය, බැක්ටිරියා සහ දීලිරනාශක ගුණය, ශීත ගුණ, උද්ධීපනකාරි ගුණ, ජීර්ණ ගුණ ආදිය නිසා විවිධ රෝගාබාධ සඳහා සාර්ථකව භාවිතා කළ හැකි ඔසුවක් බවට බොහෝ තොරතුරු අන්තර්ජාලය තුල හමුවෙයි. පිලිපීන සහ නේපාල ජාතිකයන් අතර ප්‍රසිද්ධ ඔසු ශාකයක් වන මෙහි ඇති දීලිර නාශක හැකියාව නිසා කෘෂිකාර්මික කටයුතු වලදී රෝග පාලනයට යොදා ගනී. එමෙන්ම උපත් පාලනය සහ විවිධ ස්ත්‍රි රෝග, නිතර දක්නට ලැබෙන උදර රෝග, ලියුකේමියා, අක්මා රෝග, ප්ලිහා රෝග සහ සෙම් රෝග සඳහාත් සාර්ථකව යොදා ගත හැකි ඔසුවක් බව සඳහන්. විදුරුමස් රෝග සඳහා පොතු තැම්බූ වතුර භාවිතා කරයි. එමෙන්ම අධික රුධිර වහනය, සමේ තුවාල, පොතුකබර වැනි සමේ ඇති වන අපහසුතා, තරබාරු ගැටලු,  උගුරෙ අමාරු, සන්ධි වේදනා ආදියටත් භාවිතා කළ හැකි බවට තෙරුතුරු පවතී. 

මූලාශ්‍ර_ ඔසුපැළ හඳුනා ගනිමු සමූහයේ පලවූ සංවාදයක් ඇසුරෙන් 

විශේෂ ස්තුතියි_ ඔසුපැළ සමූහයේ විද්වතුන් ඇතුළු සැමට

Read More

හික් [Hik] (Lannea coromandelica)

බත් හික් යනුවෙන්ද හඳුන්වන හික් මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ පතනශීලී වෘක්ෂයකි. මහ කඳ ශල්කමය ඇලි සහිත හෝ සිනිඳු වේ. කෙඳි සහිත ඇතුලත පොත්තෙහි ඇලෙන සුලු මැලියම් වර්ගයක් පිහිටයි. නොමේරූ කොටස්වල තාරාකාකාර බූවක් පිහිටන අතර වා සිදුරු ද දරයි. අසම පක්ෂවත් සංයුක්ත පත්‍ර ඒකාන්තරව පිහිටා තිබේ. පත්‍රයක් දිගින් සෙ.මි.15-30 පමණ වන අතර පත්‍ර නටුව සෙ.මි. 6-12 දක්වා දිගු විය හැකිය. ප්‍රාක්ෂයෙහි සම්මුඛව පිහිටන අණ්ඩාකාර හැඩැති පත්‍රිකා 15 දක්වා තිබිය හැකි අතර එක් පත්‍රිකාවකින් කෙලවර වේ. පුෂ්ප මංජරිය සංයුක්ත බහු අක්ෂයකි. හික් ගසෙහි ගැහැණු සහ පිරිමි ශාක වෙන වෙනම පිහිටා තිබේ. කුඩා මල් සුදු පැහැයට හුරු කහ පැහැති ය. එල්ලා වැටෙන පොකුරු ලෙස පිහිටන පැතලි ගෙඩි වෘක්කාකාර, ත්‍රපීසාකාර හෝ වටකුරු-ගෝලාකාර වේ. දේශීය ශාකයක් වන හික් Anacardiaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාක විශේෂයකි.  Meliaceae උද්භිද කුලයට අයත් Chukrasia tabularis යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වන තවත් හික් නමින් හඳුන්වන ශාකයක් ඇති අතර එය හුලං හික් නම් වේ. තරමක් විශාලවට වැඩෙන හුලං හික් විශේෂයෙන් දැව අවශ්‍යතා සඳහා යොදා ගනී. 

ගෙඩි, වණ, පූයාවණ, ග්‍රහණි, රක්ත අතීසාර, දාහ, මූර්ජා, ශීතපිත්ත, සූතිකා රෝග, ලේ වහනය වීම්, දුර්ගන්ධ ප්‍රශ්වාස, කුෂ්ඨ ඇතුළු චර්ම රෝග, වාත රෝග, ඉදිමුම්, අතීසාර, මව්කිරි අඩුවෙන් ස්‍රාවය වීම, අක්ෂි රෝග, මස්පිඩු ඇඹරීම, උලුක්කු, කැඩුම් බිඳුම්, හෘද රෝග, ප්‍රවාහිකා, දත් කැක්කුම, අභිඝාත, ගුද මාර්ගය ඉදිමීම ආදී රෝග අවස්ථා සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට හික් ශාකයේ කොළ, මුල්, පොතු, සුඹුලු, මැලියම් ආදිය භාවිතා කරයි. හික් ශක්තිකර, පූතිනාශක, ලේවහනය වීම වලක්වන, පණුවන් නසන, කුසගිනි වඩවන, අධ්මානහර, ස්තම්භක ආදී ගුණයන් සහිතයි. හික් සුඹුලු තෛලය හික් යෙදූ නිශ්පාදිත ඖෂධයකි.

වාතය නිසා හටගත් ඉදිමුම් සඳහා හික් කොළ ගම්මිරිස් සමඟ අඹරා ඉදිමුම් ස්ථානයට තබා බඳී. ඉදිමුම්, ගුද මාර්ගයේ ඉදිමුම්, පූය ඉවත් කිරීම ආදියට කොළ තම්බා බැඳිය යුතුය. අබිං විෂට හික් දළු යුෂ බීමට දෙයි. අබිං විෂට වමනය කරවීමට හික් කොළ යුෂ අවුන්ස 4 ට සියඹලා ඉන් අඩක් මිශ්‍රකර බීමට දෙයි. වණ සේදීමට කොළ තම්බා බැඳීම හා සුඹුලු තම්බා සේදීම සිදු කරයි. අක්ෂි රෝග සඳහා සුඹුලු යුෂ ආලේප කරයි. කල්ගතවූ වණ සඳහා සුඹුලු චූර්ණය කොහොඹ තෙලින් අනා ආලේප කළ යුතුය. මස්පිඩු ඇඹරවීම හා උලුක්කුවට තෙලෙන් තම්බාගත් හික් කොළ බඳියි. ආමවාතය (ආතරයිට්ස්) නිසා හටගත් සන්ධි ඉදිමුමට හික්කොළ ප්‍රලේපය තවරයි. අක්කාරමට හික් පොතු යුෂ ලේහ කරයි. ගෙඩි ඉහිරවීමට හික් මැලියම්, ගඩොල් කුඩු, කෝමාරික් ඉස්මෙන් අඹරා ගෑම සහ හික් මැලියම් ඇඹුල් දොඬම් ඉස්මෙන් අඹරා පත්තු දැමීම සිදු කරයි. උලුක්කුවලදී හික් පොතු, උළුහාල්, පොල් සමඟ කොටා මලවා බඳී. හික් මැලියම් පානය කිරීමෙන් මව්කිරි වැඩෙන බව සඳහන්. දේශීය කැඩුම් බිඳුම් වෙදකමේදී මැල්ලුම්, පත්තු සෑදීම සඳහා හික් කොළ, පොතු සහ මැලියම් යොදා ගනී. 

මූලාශ්‍ර_ ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

Read More

මුඩුමහණ [Mudumahana] (Sphaeranthus indicus)

මලෙහි පෙනුම හිස මුඩුකළ භික්ෂුවකගේ හිසෙහි ස්වරූපයක් ගන්නේ ය  යන අරුතින් මුඩුමහණ යනුවෙන් හඳුන්වන මෙම ශාකය සෙ.මි. 30 ක් දක්වා උසට වැඩෙන කුඩා වාර්ෂික පැළෑටියකි. පියාපත් සහිත හතරැස් කඳෙහි බූවක් පිහිටා තිබේ. ඒකාන්තරව පිහිටන සරල පත්‍ර පුනීලාකාර හෝ ශ්‍රාවාකාර ය. පත්‍ර දාරය දැති සහිත ස්වභාවයක් ගනී. සංයුක්ත පුෂ්පය දම් පැහැතිය. භූ මණියක් සහිත කුඩා බීජ සුලඟ මඟින් ව්‍යාප්ත වේ. කුඹුරුවල සුලබව හමුවන නිසා වෙල්මුඩ යනුවෙන්ද හඳුන්වන මුඩුමහණ Asteraceae උද්භිද කුලයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂයකි. මෙම උද්භිද කුලයටම අයත් හීං මුඩුමහන නමින් තවත් දේශීය ශාකයක් ඇති අතර එය Epaltes divaricata යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වයි. 

දියවැඩියාව, මුත්‍රඅඩස්සිය ඇතුළු මුත්‍ර ආබාධ, හොරි කුෂ්ඨ ඇතුළු චර්ම රෝග, උණ රෝග, පිත් රෝග, ආමාශයික සහ ආන්ත්‍රික ආබාධ, අජීර්ණ, කැස්ස, ලේ යන අර්ශස්, පණු රෝග ආදියට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා  මුඩුමහණ ශාකයේ කොළ, මුල්, මල්, බීජ සහිත පංචාංගයම භාවිතා කරයි. මුඩුමහණ මුත්‍රකාරක, බලකාරක, උෂ්ණකාරක, සෙම නසන ආදී ගුණ සහිතයි. 

අර්ශස් රෝගය සඳහා වියළාගත් මුඩුමහණ ශාකය චූර්ණ කර කිරි මෝරු සමඟ මිශ්‍රකර දෙයි. කැස්සට මුඩුමහණ කොළ යුෂ එළකිරි ස්වල්පයක් හා සූකිරි සමඟ තම්බා බීම සහ  මුඩුමහණ බීජ චූර්ණය මී පැණි සමඟ ගැනීම ගුණය. මුත්‍ර දැවිල්ලට සහ මුත්‍ර සමඟ ලේ පිටවීමට මුඩුමහණ කුඩා පැළෑටි කොටා මිරිකාගත් යුෂ පානය කළ යුතුය. මුඩුමහණ මුල් චූර්ණය ග්‍රෑම් 1.5 පමණ දිනපතා ගැනීමෙන් පණු රෝග නැසීමත්, ආමාශයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වර්ධනය වීමත් සිදු වේ. නිදන්ගත චර්ම රෝග සඳහා සෙවණෙහි වියළන ලද මුඩුමහණ කොළවලින් සකසාගත් චූර්ණය ග්‍රෑම් 1.25 ක් දිනපතා ගැනීමට නියම කර ඇත. ශරීර ශක්තිය වර්ධනයට සහ අකලට හිසකෙස් වැටීමට නොමේරූ මුඩුමහණ පැළෑටි හොඳින් කුඩුකර බටර් සමඟ තලා සීනි සහ පිටි මිශ්‍රකර සාදා ගන්නා මෝදකය දිනපතා අනුභව කළ යුතුය. දියවැඩියාවට මුඩුමහණ සම්පූර්ණ ශාකය කෂාය කර බීමට දෙයි. හොරි නැමැති චර්ම රෝගයට මුඩුමහණ සම්පූර්ණ ශාකයම තලතෙල් සමඟ අඹරා ආසාධිත ස්ථානවල ආලේප කළ යුතුය. වාජීකරණයට මුඩුමහණ මුල් ජලයෙහි පෙඟෙන්නට හැර පසුව තලතෙල් තුල දමා ජලය සම්පූර්ණයෙන් සිඳෙන තුරු රත්කර තෙලක් නිපදවා ගනී. එය පුරා දින 41 ක් වරකට මි.ලී. 20 බැගින් උදෑසන හිස්බඩ ගැනීමට නියම කර ඇත. 

ගැමියන් එදිනෙදා සිදුවන කැපීම්, සීරීම ආදිය නිසා සිදුවන සුළු ලේ වහන වැලැක්වීමට අත්බෙහෙත් ලෙස මුඩුමහණ ශාකය කොටා තුවාලයට තබා බැඳීම සිදුකරයි. ඉන්දියානුවෝ කැස්සට මුඩුමහණ කොළ කිරි සමඟ උණුකර බීමට ගනී. මුඩු මහණ යොදා දිවිමකුළු විෂට ප්‍රත්‍යක්ෂ රහස් ඖෂධයක් නිපදවන බව සඳහන්. මුඩුමහණ ග්‍රාමීයව විෂහරණී යනුවෙන්ද හඳුන්වා ඇත. 

මූලාශ්‍ර_  ඖෂධීය ශාක සංග්‍රහය

සේයාරූ_ අන්තර්ජාලයෙන් 

Read More